- Tôi không nắm được ý ông, – đức Giám mục đáp lại yếu ớt.
- Vậy thì để tôi cắt nghĩa cho ngài nghe. Sau khi máy móc và hệ thống
nhà máy xuất hiện, vào cuối thế kỉ thứ mười tám, quảng đại quần chúng lao
động bị buộc phải rời bỏ ruộng đất, phương thức sản xuất cũ bị phá vỡ.
Nhân dân lao động bị đuổi ra khỏi làng và bị tập trung trong các thành phố
công nghiệp. Đàn bà trẻ con bị bắt phải đứng ra điều khiển máy. Đời sống
gia đình thế là hết. Tình cảnh thật là khủng khiếp. Đó là một trang sử viết
bằng máu.
- Tôi biết, tôi biết, – đức Giám mục nói với một vẻ mặt buồn rười rượi.
Thật là hãi hùng, nhưng việc này xảy ra đã một thế kỉ rưỡi nay rồi.
- Đúng như thế, giai cấp vô sản hiện đại ra đời đã một thế kỉ rưỡi nay. –
Ernest nói tiếp. – Thế mà Nhà thờ không biết đến nó. Trong lúc bọn tư bản
biến nước nhà thành lò sát sinh thì Nhà thờ làm thinh không nói. Trước kia
Nhà thờ không phản đối, ngày nay Nhà thờ cũng không phản đối. Austin
Lewis 7 nói về thời kì đó cũng đã từng phát biểu: “Những kẻ được Chúa
dạy: “Hãy nuôi lấy đàn chiên của ta” lại chính là những kẻ nhìn đàn chiên
ấy bị bán đi làm nô lệ và bị vắt sức ra cho đến chết mà không một lời phản
đối 8 …” Nhà thờ cứ thế gắn trám đường vào miệng. Trước khi tiếp tục
người có đồng ý với tôi hay không đồng ý, xin nói toạc móng heo cho tôi
biết. Có phải là Nhà thờ đã gắn trám đường vào miệng không?
Đức Giám mục Morehouse ngập ngừng. Cũng như bác sĩ Hammerfield,
Người không quen cái lối mà Ernest gọi là “đánh tung thâm”.
- Lịch sử thế kỉ thứ mười tám đã viết rồi, – Ernest nói như rìu chém đá. –
Nếu Nhà thờ không gắn trám đường vào miệng thì người ta cũng phải thấy
có một lời phản đối nào trong sử sách chứ?
- Kể thì lúc đó Nhà thờ cũng có làm lơ đi thật, – đức Giám mục thú
nhận.
