- Vâng, một thứ đạo đức dành cho loài lợn, – Ernest thản nhiên cười, nói
tiếp. – Đó chính là định nghĩa của chủ nghĩa tư bản. Đó cũng là cái mà Nhà
thờ các ngài ủng hộ, cái mà ngài vẫn dùng để thuyết người ta mỗi khi ngài
bước lên toà giảng. Đạo đức của loài lợn! Không thể cho nó cái tên nào
khác nữa!
Đức giám mục quay lại cầu cứu ba tôi, nhưng ba tôi cười lắc đầu:
- Tôi sợ ông Everhard nói đúng đấy! Đó là cái chính sách mạnh ai nấy
làm, ai cũng chỉ bo bo biết phận mình và cuối cùng là quỷ nó được. Như
ông Everhard đã nói tối hôm nọ, chức trách của giới tu hành các ngài là gìn
giữ cái trật tự đã được thiết lập, và xã hội hiện nay dựa trên nền tảng đó.
- Nhưng đấy không phải là giáo lí của Chúa! – Đức giám mục kêu lên.
- Ngày nay, Nhà thờ không dạy đạo lí của Chúa nữa rồi. – Ernest vội
nói. – Vì thế cho nên công nhân chúng tôi sẽ không giây với Nhà thờ. Nhà
thờ dung túng cho giai cấp tư bản đối xử tàn bạo, dã man với giai cấp công
nhân.
- Nhà thờ không hề dung túng, – đức Giám mục cãi.
- Nhà thờ không phản đối, – Ernest đáp. – Mà không phản đối tức là
dung túng. Vì xin ngài nhớ cho rằng Nhà thờ là do giai cấp tư bản trợ cấp.
- Tôi không quan niệm vấn đề như thế, – đức Giám mục nói một cách
ngây thơ. – Có lẽ ông lầm. Tôi biết trên thế giới này còn có nhiều điều đáng
buồn, nhiều điều ác. Tôi biết rằng Nhà thờ đã mất… cái mà ông gọi là giai
cấp vô sản 6.
- Các ngài chưa hề có giai cấp vô sản bao giờ cả! – Ernest lo tiếng. –
Giai cấp vô sản đã trưởng thành bên ngoài Nhà thờ và không cần đến Nhà
thờ.
