CHƯƠNG V
Theo đề nghị của chủ nhân tác giả giới thiệu cho ông về tình hình đất
nước Anh. - Các nguyên nhân chiến tranh giữa các quốc gia châu Âu. - Tác
giả bắt đầu trình bày về hiến pháp Anh.
X
in độc giả có thiện chí hãy chú trọng tới những gì sau đây tôi sẽ trình
bày - hơn nữa nói một cách vắn tắt - chỉ cái gì cốt yếu nhất trong số những
điều mà chúng tôi thảo luận trong các cuộc trò chuyện khá lâu của tôi với
chủ nhân. Ngoài ra cần nhận xét thêm rằng phải chăng tôi có đủ sức và độ
chính xác truyền đạt sang ngôn ngữ thô lậu của chúng ta tất cả các thứ luận
cứ và suy luận hết sức rõ ràng và đơn giản về hình thức và thông thái về nội
dung của chủ nhân. Chỉ có rào trước đón sau như thế tôi mới dám trình bày
cuộc trò chuyện của tôi với đại diện của dân tộc Ngựa-người cao thượng.
Thế là thể theo nguyện vọng của chủ nhân, tôi kể về cuộc cách mạng
Anh gần đây diễn ra trong thời kỳ hoàng tử Orange, và về cuộc chiến tranh
nhiều năm với Pháp do hoàng tử này bắt đầu và được khởi xướng trở lại bởi
người kế tục, nữ hoàng hiện nay - cuộc chiến tranh có sự tham gia của các
cường quốc Cơ đốc giáo vĩ đại nhất và nó tiếp tục cho đến ngày nay. Theo
yêu cầu của chủ nhân, tôi thử tính trong cả cuộc chiến tranh này có không ít
hơn một triệu Yahoo chết, gần một trăm thành phố bị chiếm đóng và đốt
cháy hoặc đánh đắm hơn ba trăm tàu thuyền.
Chủ nhân hỏi tôi những nguyên nhân nào mà một quốc gia gây chiến với
một quốc gia khác. Tôi trả lời là những nguyên nhân như thế không thể tính
xuể, nhưng tôi chỉ hạn chế kể ra một số ít quan trọng nhất. Đôi khi nguyên
cớ chỉ là tính hiếu danh và lòng tham lam của các nhà vua, mà những nhà
vua này không bao giờ thỏa mãn và thường xuyên muốn mở rộng lãnh địa
và tăng số lượng thần dân của mình; đôi khi sự đồi bại của các thượng thư
cũng lôi cuốn nhà vua của mình vào chiến tranh chỉ để trấn áp và làm xao
