đã dựa trên những điều phỏng đoán. Ông cũng nêu điều tiên đoán là
Gassendi đã đề cao hết sức học thuyết của Epicurus[4] và Descartes với lý
thuyết xoáy sẽ bị hậu thế phủ nhận một cách giống nhau. Ông cũng tiên
đoán một phần của học thuyết trọng lực hiện được các nhà bác học đương
thời bảo vệ một cách nhiệt thành cũng sẽ như vậy. Nhân đó ông nhận xét
rằng những hệ thống mới của triết học tự nhiên cũng như giống như mốt
mới, bị thay đổi theo từng thế hệ. Thậm chí các nhà triết học thử chứng
minh và lập luận chứng cho các quan điểm của mình nhờ toán học, được
tôn trọng chẳng bao lâu và không còn phù hợp với thời thượng nữa trong
một thời hạn được định đoạt bởi số mệnh.
Trong năm ngày tiếp theo tôi đã tiến hành nói chuyện với nhiều nhà bác
học thời kỳ cổ đại. Tôi đã trông thấy phần lớn các hoàng đế La Mã. Tôi xin
chúa đảo gọi những người đầu bếp của Heliogabalus[5] lên để họ nấu bữa
ăn trưa cho chúng tôi, nhưng vì thiếu các loại gia vị khác nhau nên họ
không thể nào biểu diễn nghệ thuật nấu ăn của mình. Người nô lệ của
Agesilaus[6] đã nấu cho chúng tôi món canh Spartan, nhưng sau khi nếm
thử tôi không thể nào nuốt nổi thìa thứ hai.
Hai người bạn đã đưa tôi sang đảo, do có công chuyện nên ba ngày sau
đã lên đường về nhà. Trong thời gian này tôi đã gặp gỡ những con người vĩ
đại sống cách đây hai hoặc ba thế kỷ, là những người cùng Tổ quốc với tôi,
hoặc của các nước châu Âu khác. Tôi bao giờ cũng kính trọng những người
dòng dõi cổ và đã xin chúa đảo gọi một tá hoặc chỉ hai vị quốc vương cùng
với tổ tiên của họ trong vài thế hệ. Nhưng tôi bị thất vọng không ngờ và
đau đớn. Thay cho dòng dõi cao sang của những bậc mang vương miện tôi
thấy có hai nhạc sĩ vĩ cầm, ba đình thần có tài xoay xở và một giáo chủ
người Ý; còn của một quốc vương khác tôi thấy có thợ cạo, tu Viện trưởng
và hai hồng y giáo chủ. Hơn nữa tôi đã quá kính trọng với bậc mang vương
miện để có thể chú ý nhiều hơn vào đối tượng khó xử này. Dù sao đối với
các bá tước, hầu tước, công tước và những người có chức tước tương tự, tôi
chưa bao giờ ở trong tình trạng khó xử với họ. Xin thú thật là tôi cũng đã
khá thỏa mãn khi thấy rõ nhiều đặc tính về bên ngoài và lối sống của những
nhân vật quyền quý chúng ta được tiếp thu ở đâu. Tôi cũng chẳng khó gì để
