ăn cỏ khô, dùng bàn chải kỳ cọ chúng sạch sẽ, chải bờm cho chúng, rửa
chân, bỏ thức ăn và dọn chuồng.
- Bây giờ thì tôi hiểu các anh, - chủ nhân của tôi nhận xét, - từ các điều
mà anh nói tôi thấy rõ mặc dù Yahoo của các anh tự coi mình là sinh vật
thông minh nhất, dù sao Ngựa-người vẫn là kẻ thống trị ở chỗ các anh.
Khi đó tôi bắt đầu yêu cầu ông hãy gia ân cho tôi không phải tiếp tục
câu chuyện và tôi báo trước cho ông là những tiểu tiết mà ông muốn biết sẽ
không dễ chịu chút nào đối với ông. Nhưng ông vẫn khăng khăn muốn biết
tất cả - cả tốt lẫn cả xấu. Tôi chẳng còn nói gì hơn ngoài việc vâng lời.
Trước tiên tôi mở rộng chi tiết về chủ đề này, rằng các Ngựa-người của
chúng tôi, được chúng tôi gọi là ngựa là những động vật đẹp nhất, tốt nhất
và thông minh nhất trong số các động vật. Chúng nỗi bật bởi sức mạnh và
chạy nhanh. Nếu những chủ nhân của chúng là những người giàu có và
quyền quý thì người ta đối xử với chúng rất chăm chút và dịu dàng, người
ta giữ gìn chúng; chúng không phải làm việc nhiều lắm; người ta cho chúng
chạy đua, thắng vào xe ngựa, dùng chúng trong các cuộc du lịch. Nhưng
nếu chúng già nua và yếu đi thì người ta bán chúng cho người khác. Khi đó
người ta bắt chúng làm mọi việc nặng nhọc và bẩn thỉu có thể được cho đến
khi chúng hết cả sức lực. Sau khi chúng chết người ta lột da và bán với giá
rẻ mạt, còn xác thì ném ra cho chó và chim ăn thịt ăn. Còn số mệnh của các
con ngựa có nòi giống tầm thường còn xấu hơn. Phần lớn những con ngựa
như thế thuộc về các trại chủ, các xà ích và những người khác mà họ buộc
chúng phải làm các công việc nặng nhọc hơn nữa và cho ăn tồi tệ hơn.
Tôi mô tả chi tiết cho ông phương pháp đi ngựa của chúng ta, hình thức
và sự sử dụng dây cương, yên, cựa giày, roi, bộ đồ thắng và bánh xe.
Tôi thêm rằng đối với móng các con ngựa của chúng tôi, chúng tôi gắn
thêm một tấm mỏng bằng vật chất đặc biệt mà chúng tôi gọi là sắt để chúng
không bị mòn khi đi trên các con đường đá.
Chủ nhân mấy lần ngắt câu chuyện của tôi bằng các tiếng kêu phẫn nộ.
ông kinh ngạc hơn cả là chúng tôi cả gan cưỡi trên lưng các con ngựa. Ông
tin chắc là ngay một người hầu yếu nhất của ông cũng có thể quật nhào tên
Yahoo mạnh nhất hoặc là sau khi cùng nó ngã xuống đất thì cưỡi lên lưng
