GƯƠNG CHIẾN ĐẤU - Trang 36

các nhà quyền quí, nhưng chưa có nhà nào như Jack London, trôi dạt khắp
nơi, từ Nhật tới Alaska (miền tây bắc Gia Nã Đại), làm đủ các nghề cực
khổ: thuỷ thủ phụ rỡ hàng, hải khấu, gác dan, thợ trong các xưởng, rửa
chén dĩa trong các khách sạn, cọ nhà, đào vàng; có hồi đói quá phải xin ăn,
bị nhốt khám. Theo Dale Carnegie thì Jack London bị nhốt khám cả trăm
lần ở Hoa Kỳ, Mễ Tây Cơ, Mãn Châu, Nhựt Bản và Triều Tiên; lần lâu nhất
là ở Buffalo (Huê Kỳ) vì tội du thủ du thực. Hồi đó ông ngoài hai mươi, hết
tiền, trốn trong toa xe lửa tới Buffalo, đi xin ăn từng nhà. Cảnh sát bắt ông
và xử ông ba mươi ngày khổ sai. Vậy mà chỉ sáu năm sau ông nổi danh
khắp xứ, được các nhà xuất bản và các nhà phê bình coi là văn hào bậc nhất
đương thời.

Ông thành công đột ngột và rực rỡ như vậy chính là nhờ cuộc đời ba đào
của ông, nhờ ông đã gặp được rất nhiều nghịch cảnh ấy, nghĩa là ông say
mê chép thành truyện những bước gian truân của ông cùng những cảnh hải
hùng của vũ trụ, những nỗi đau lòng trong xã hội. Ít khi ta thấy văn chương
dào dạt nhựa sống như tác phẩm của ông.

*
* *

Đời Jack London gồm hai thời kỳ, thời kỳ thứ nhất là thời kỳ hỗn độn, lưu
lạc, cơ cực, vừa kiếm ăn vừa tự học; thời kỳ thứ nhì là thời kỳ thành công,
tài năng phát triển, sáng tác liên tiếp.

Ông cố ông gốc gác ở Anh, qua Huê Kỳ lập nghiệp và chiến đấu anh dũng
trong hàng ngũ của Washington. Than phụ ông bị thương trong trận Nam
Bắc phân tranh, được giải ngũ, về nhà làm ruộng, cưới vợ, sinh một con gái
tên là Eliza và sáu người con nữa; rồi goá vợ, tục huyền với cô Flora
Wellman.

Jack London là con dòng sau, sanh ở San Francisco ngày 12 tháng giêng