Nguyễn Hiến Lê
Gương hy sinh
6. GUGLIELMO MARCONI
NGƯỜI ĐÃ THẮNG KHÔNG GIAN VÀ THỜI GIAN HỒI MỚI HAI
MƯƠI TUỔI
Bạn có một máy thâu thanh trong nhà không? Nếu có thì nhất định phải đọc
truyện này. Chúng ta đã quen với máy đó quá rồi, nhiều khi lại bực mình vì
phải nghe những lời ca eo éo, cho nên quên công dụng vĩ đại của nó. Phải ở
trong trường hợp tương tự như trường hợp một ông bạn tôi dưới đây, ta mới
nhớ ơn Guglielmo Marconi, người đã phát minh ra máy thâu thanh.
Tám chín năm trước, ông bạn đó buồn rầu vô hạn vì cô con gái quý của ông
đang học trường Gia Long bỏ nhà vô “bưng”, (1) ông cản ngăn cách gì
cũng không được. Hai ông bà chỉ có một mình cô, phải thui thủi sống ở
thành, chán ngán không muốn làm ăn mà cũng chẳng buồn giao du với ai
cả. Cứ tối tối, ông bà lại vặn máy thâu thanh, để may ra bắt được tin tức gì
của con không. Rồi một đêm nọ, sau sáu tháng chờ đợi, ông bỗng nghe