ngắn ném theo, giơ cao hai tay lên và như một phản xạ buột ra lời âm ỉ
trong lòng muốn nói từ lâu: Tôi là người mình! Thật tình lúc ấy tôi không
thấy sợ. Bao lâu nay tôi vẫn mong đợi có một ngày được trở lại đội ngũ
những người kháng chiến mà lòng tôi chưa bao giờ phản bội. Bây giờ được
như mong muốn mình lại trong huống cảnh thật trớ trêu!
Cho đến nay tôi vẫn không hiểu tôi bị bắt vì một sự tình cờ hay có sự
tổ chức kín đáo bên trong. Trước một tên sỹ quan tù binh chịu quy hàng
ngay từ phát súng đầu tiên với vẻ hiền lành ngoan ngõan, những người
chiến thắng đối xử không có điều gì qúa đáng. Tôi không bị trói, không bị
cởi giày, không bị bỏ đói khát một bữa nào. Tôi khai thật hết tình cảnh của
mình rất trơn chu không có vẻ gì là bịa đặt hay phi lý. Tôi mau chóng lấy
được lòng tin và được giao làm nhiệm vụ thông ngôn cho đám tù binh quan
lính Âu–Phi. Anh cán bộ phụ trách dường như thông cảm và thành thật
khuyên tôi:“Bây giờ chúng tôi không có cơ sở nào để nhận anh là người
đằng mình cả. Tuy nhiên chúng tôi coi anh như một tù binh đặc biệt, dễ cho
anh mà chúng tôi cũng được việc”! Thực ra cũng là may. Mang tiếng là tù
binh sỹ quan ngụy quân nhưng tôi lại được xếp ăn ở chung với đám tù binh
Pháp nên không đến nỗi kham khổ ngay cả so với cán bộ, bộ đội, du kích
và nhân dân kháng chiến. Sau đó tôi trong đám tù binh Âu–Phi tập trung về
Quảng Ngãi rồi theo đường Trường Sơn ra Bắc, về trại tù ở Thái Nguyên.
Trên đường đi, có lúc dừng chân, ngồi bên bờ suối, tôi chợt nhận ra bây giờ
vào dịp tháng năm. Ngày 19 là sinh nhật Bác. Cũng vào dịp này hồi đầu
kháng chiến, theo đoàn văn công Liên khu Ba, tôi tập phổ nhạc bài thơ
xuân của Bác Hồ. Dù bài hát ít người biết đến chắc vì nó không hay nhưng
như một tấm lòng thành của tôi mừng thọ Bác. Cuộc sống đưa đẩy thế nào,
bây giờ đây chính thân xác của tôi lại như một chiến tích của anh em dâng
lên mừng Bác dịp này! Nghĩ cảnh phận mình thật trớ trêu, tôi tự hỏỉ: Ta là
ai? Là ta hay là địch? Ta được giải phóng hay bị cầm tù? Cảm nỗi cay đắng
xót xa thân phận, tôi cười chua chát. Điều ấy không ngờ gây cho tôi rắc rối
vì anh bộ đội áp giải thấy tôi trầm ngâm, cười gì bí hiểm, càng để ý nghi
ngờ và theo dõi xem tôi có ý coi thường kháng chiến hay tính bài chuồn?
Sau này nghĩ lại còn giật mình bởi cái mạng mình giữ được là may lắm.
