Tối hôm ấy, Quảng Lạc đại diễn vở Quan Vân Trường thụ Hạ Bì. Các
báo hàng ngày đăng quảng cáo: “Tối nay Quan Vũ sử dụng thanh long đao
thật”.
Tôi vốn sùng bái kiểu viết chữ quảng cáo tích hát bằng bút lông phấn
nước của họa sĩ Trần Phềnh. Chữ lạ, chữ đẹp như rồng mây, như hoa sóng.
Tối tối, tôi nghiện đến cửa rạp Quảng Lạc ngồi xổm ngắm chữ Trần Phềnh
trong khi người có tiền, người nghiện tuồng tung tiền ra lấy vé.
Thường thì bảy rưỡi khai diễn. Người mê Trần Phềnh vào rạp sớm nửa
giờ, ngồi ngắm không chán mắt bức phông ông vẽ cầu Thê Húc, Tháp Rùa
trên Hồ Hoàn Kiếm. Bức phông ấy, tài hội họa ấy của Trần Phềnh, người
họa sĩ cao tài đầu tiên tốt nghiệp trường Cao đẳng Nghệ thuật Đông Dương
làm vẻ vang họa sĩ Việt Nam.
Đến lúc mở màn. Cả rạp hồi hộp lắng chờ.
Kép Tín, vua hề, đóng vai Châu Sương.
Châu Sương mặt mày hung dữ, ra sân khấu với tất cả điệu bộ nhà nghề,
chiếc roi ngựa tượng trưng cho con xích thố vươn mình, hí, nhảy. Kép Tín
tay cầm roi điều khiển thiên lí mã, tay vác câu uyển nguyệt đao, đèn hai
bên sân khấu chiếu vào thanh đao bằng đồng loáng chói.
Rồi đó, Quan Vân Trường từ hậu trường hét vang mấy tiếng cực oai
nghiêm. Sau tiếng hét, Quan Vũ giáp trụ lẫm liệt, lững thững ra sân khấu,
không hát, chỉ biểu diễn trụ bộ, rồi ngồi xuống ghế thiếp vàng, bên mấy cây
nến đỏ. Đây là Quan Vũ khán thư, tay phải, bằng hai ngón, vén chòm râu từ
thái dương rủ xuống, chòm râu ấy, theo tiếng nhạc, được hất lên cùng với
ánh mắt đưa theo. Động tác đọc sách vuốt râu, tuyệt nghệ.
Các bà khán giả thành kính chắp tay vái lạy Quan ngài Sáu Phú trên sân
khấu, miệng xuýt xoa: “Nam mô a di đà Phật”; “Lạy thánh mớ bái, mớ
lạy!”...
