Coligny ở quảng trường hoàng gia, một cuộc đấu bất hạnh với ông ta mà bà
de Longueville nhìn qua một cơn ghen tuông. Rồi những chuyện tình ái
mới của bà với hoàng thân de Marcillac, người ta đồn rằng ông này ghen
với bà ta đến nỗi muốn cho giết tất cả mọi người, kể cả tu viện truởng D
Herblay là giám đốc của ông ta. Lại chuyện yêu đương giữa hoàng thân de
Galles với Quý nương mà sau này người ta gọi là đại Quý nương từ đó rất
là nổi tiếng do cuộc hôn nhân bí mật của bà với ông Lauzun. Ngay cả
hoàng hậu cũng không được buông tha, và giáo chủ Mazarin cũng có phần
trong cuộc chế giễu.
Một ngày qua nhanh như một giờ. Viên quản lý của bá tước là người vui
tính, thuộc xã hội thượng lưu, thông thái đến tận gốc, như cậu học trò của
ông nói; nhiều lần gợi cho Raoul nhớ đến sự uyên bác sâu xa và cái tính
giễu cợt hóm hỉnh và cay độc của Arthos, nhưng còn về cái duyên dáng, tế
nhị và cái vẻ quý phái ngoại quan thì chẳng thể nào so sánh được với Bá
tước de La Fère.
Những con ngựa được nương nhẹ hơn hôm qua, đến bốn giờ chíều dừng lại
ở Arras. Đã đến gần chiến địa rồi, người ta quyết định nghỉ lại ở thị trấn
này cho đến ngày hôm sau nữa; các biệt đội Tây Ban Nha đôi khi lợi dụng
đêm tối hành quân đến tận vùng phụ cận Arras.
Quân đội Pháp đóng từ Pont-à-Marc đến Valenciennes và quanh lại Douai.
Người ta đồn rằng ngài Hoàng thân đích thân ở Béthune.
Quân đội địch rải từ Cassel đến Courtray và do chúng toàn cướp phá và
hãm hiếp, nên những người dân khốn khổ vùng biên giới rời bỏ những
chốn nhà cửa hẻo lánh của họ, đến ẩn náu trong các thị trấn kiên cố. Arras
đầy những người lánh nạn.
Người ta nói cuộc chiến đấu sắp tới chắc là có tính quyết định cho đến lúc
này sự vận động của Hoàng thân chỉ là để chờ viện binh mà cuối cùng tất
sẽ tới. Các chàng thanh niên mừng cho mình đã đến vừa đúng dịp.
Họ cùng ăn và ngủ cùng buồng. Họ ở vào lứa tuổi đánh bạn với nhau rất
nhanh chóng, cứ như là đã quen nhau từ thuở mới lọt lòng và không bao
giờ có thể xa rời nhau nữa.
Buổi tối dành cho chuyện chiến tranh. Bọn đầy tớ lau chùi vũ khí. Các