BIẾT ƠN VÀ ĐỀN ƠN
Hôm nay là ngày tự tứ của chư Tăng, cũng là ngày chư Phật trong mười phương
hết sức hoan hỷ. Vì qua thời gian ba tháng, chư Tăng an cư tu tập trang nghiêm thanh
tịnh nên chư Phật rất vui. Đồng thời đây cũng là ngày mà giới Phật tử làm bổn phận hiếu
đạo đối với song thân của mình, cho nên còn gọi là ngày báo hiếu hay ngày Vu Lan thắng
hội. Vì thế, chúng tôi sẽ trình bày một số hình ảnh hay những nét về đạo hiếu ở thế gian
cũng như trong đạo Phật.
Cổ nhân thường nói người biết ơn mà lo báo đáp, đó là người có phẩm cách cao
đẹp. Còn người chịu ơn mà chẳng lo báo đáp, đó là người không xứng đáng. Quả thật là
một câu nói chuẩn mực cho người đời lấy đó làm phương châm trong thuật xử thế của
mình. Chúng ta thấy như lời Phật dạy, chúng ta có mặt ở đây là đã mang không biết bao
nhiêu ơn tình, nhất là đối với đấng sanh thành dưỡng dục. Rồi những người bảo bọc uốn
nắn cho chúng ta nên người, những tấm lòng trang trải để gìn giữ, để tạo sự tốt đẹp cho
đời sống của chúng ta nữa. Chúng ta sống yên ổn đầy đủ tươi tắn là nhờ có những mối
quan hệ tốt đó. Những thâm ân ấy có thể nói trong suốt cuộc đời, chưa chắc chúng ta có
thể báo đáp cho hết được.
Ở đây vấn đề chúng tôi muốn nhấn mạnh, ơn sâu nặng nhất là ơn cha mẹ.
Thường những người có hiếu đạo là những người có kiến thức, có hiểu biết và
trong cuộc sống luôn luôn áp dụng được những hiểu biết đó đối với song thân, đối với tất
cả những người có liên hệ và trôi tròn bổn phận của mình trong các mối tương quan
tương giao ấy. Nói đến đạo hiếu là nói đến phụng thờ cha mẹ. Khi chúng ta biết nghĩ đến
hiếu đạo thì, cha mẹ của mình đã lớn tuổi lắm rồi hoặc không còn có mặt trên đời này
nữa. Lúc đó chúng ta muốn phụng dưỡng cũng không biết làm sao cho được. Cho nên có
những vị tự buồn, tự trách mình, nghĩa là khi mình có thể thực hiện được hiếu đạo thì cha
mẹ đã qua đời, người thân đã khuất bóng, không biết làm sao.
Thế nên khi cha mẹ còn sinh tiền, chúng ta nên lưu tâm đến việc này. Về hiếu đạo
thì trước nhất là phụng thờ cha mẹ. Trong phụng thờ cha mẹ, có những điều gần gũi mà
người con Phật chúng ta có thể làm được. Một là thường ngày đối với cha mẹ, chúng ta
