nước ngoài đầu tiên và duy nhất mụ Henrouille gặp trong đời mà mụ nhắc
đến với lời nguyền rủa.
Trước kia, khi còn thoáng gió bốn xung quanh, những bức tường của
ngôi nhà này còn được khô ráo, nhưng bây giờ, bị các tòa nhà cao vây kín,
chỗ nào cũng ẩm ướt, ngay cả những tấm rèm cũng bị mốc đen từng đám.
Mua xong được ngôi nhà, trong suốt cả tháng tiếp liền đó, mụ
Henrouille lúc nào cũng tươi cười hớn hở, mãn nguyện, rạng rỡ như một
con chiên sau khi được làm lễ ban mình Thánh. Chính mụ đã gợi ý với
chồng:
- Jules ơi, bắt đầu từ hôm nay ta mua báo hàng ngày được rồi đấy
mình nhỉ...
Với việc ấy, mụ vừa nghĩ đến chồng, nhìn chồng, nhìn xung quanh mụ
và cuối cùng nghĩ đến bà mẹ chồng, bà mẹ đẻ của Henrouille. Và do đấy,
mụ lại trở lại với nét nghiêm trang của một nàng dâu, như trước khi trả hết
nợ. Cứ thế, mọi việc lại bắt đầu với ý nghĩ đó, bởi lẽ vẫn còn có vấn đề phải
dành dụm để nuôi mẹ chồng, bà cụ già ít được người ta nói đến trong nhà
này cũng như với người ngoài.
Ở đằng cuối vườn, trong khoảnh đất che chắn kín, chứa chất toàn
những chổi cùn, chuồng gà bẹp hỏng và sấp bóng tối thui của các nhà cao
xung quanh, bà cụ ở trong cái xó thấp lè tè, hầu như chẳng bao giờ ló mặt
ra ngoài. Chỉ một việc làm thế nào đưa được thức ăn cho bà cụ cũng đã đủ
thứ chuyện. Bà ta không cho ai bước vào chỗ ở lụp xụp đó của mình, kể cả
con trai bà. Bà cụ bảo rằng bà sợ bị ám sát.
Vừa thoáng nghĩ đến việc lại phải dành tiền tiết kiệm là mụ con dâu
ướm thử vài lời với chồng, xem liệu có thể chẳng hạn như đưa bà cụ vào
nhờ các bà xơ ở nhà dòng Saint-Vincent, nơi các bà nữ tu thường trông
nom những bà già lẫn trí. Nhưng lão con trai thì chỉ ậm ừ, chẳng nói không
mà cũng chẳng nói có. Lúc này lão còn bận lo việc khác, lo đến những
tiếng xáo động không ngớt trong tai, chẳng đêm nào ngủ được với những
tiếng động kinh tởm ấy. Lẽ ra phải ngủ thì cứ phải nghe hết tiếng còi lại
tiếng trống tiếng máy chạy ro ro... Một khổ hình mới. Suốt ngày suốt đêm,
lúc nào cũng bấn bíu với những tiếng động đã bám chặt lấy lão.
