HÀNH TRÌNH TRÍ THỨC CỦA KARL MARX - Trang 53

kiến lẫn trưởng giả, tư sản, tiểu tư sản. Trái lại, phải biết cộng tác với
trưởng giả và thoả hiệp tạm thời với cả những tầng lớp thù địch của quân
chủ phong kiến đối lập chống lại việc thực hiện một cuộc cách mạng
trưởng giả, sau đó, huy động vô sản bấy giờ đã lớn mạnh, trưởng thành
chống lại trưởng giả, thực hiện cách mạng vô sản.
Nhưng nghĩ như Mác lúc phong trào đang bồng bột chẳng khác nào đi
ngược lại dòng nước chảy xuôi. Mác tuyên bố thợ di cư Đức, Ba Lan không
nên về nước vội, vì một đàng chính phủ lâm thời Pháp không có ý định
giúp thực sự, đàng khác ở quê hương chưa đặt được cơ sở cách mạng để
hưởng ứng, tất nhiên sẽ bị quân đội của nhà vua tiêu diệt.
Nhưng không về nước không phải là thụ động, vì bổn phận hiện thời của
thợ Đức là ở lại Paris, chờ đợi một cuộc xung đột khác diễn ra, cuộc xung
đột giữa trưởng giả và vô sản, để góp phần tham gia dành thắng lợi cho
cách mạng vô sản Pháp, một thắng lợi sẽ có tầm quan trọng vô cùng cho
tương lai vô sản ở các nước Âu-châu.
Lời khuyên của Mác rơi vào sa mạc, hơn thế nữa Mác còn bị tố cáo là phản
bội cách mạng. Nhưng những đoàn quân giải phóng quê hương đầu tiên
vừa vượt sông Rhin đã bị những đạo binh hùng hậu của nhà vua Phổ tiêu
diệt.
Kinh nghiệm thất bại trên chưa đủ thuyết phục những người chiến sĩ quảng
đại nhưng bồng bột, thiếu ý thức chính trị. Một lãnh tụ cộng sản quá khích
khác mà Mác phải đương đầu và triệt hạ ảnh hưởng là Gottschalk, một bác
sĩ đứng đầu “Liên đoàn thợ thuyền” ở Cologne, một nơi có lực lượng thợ
thuyền, nghiệp đoàn khá mạnh so với các nơi khác, Gottschalk chủ trương
tẩy chay những liên kết với những nhóm dân chủ không phải vô sản trên
đường chính trị như trong việc tranh thủ vào Quốc hội, lần đầu tiên được tổ
chức ở Đức. Vì theo Gottschalk, mục tiêu của vô sản là một nền cộng hoà
xã hội, và do đó, hoặc là làm cách mạng tức khắc, hoặc là không làm, thế
thôi. Nhưng Gottschalk không đếm xỉa gì đến tình thế chính trị ở Đức, một
tình thế chưa cho phép đốt giai đoạn thực hiện tức khắc vô sản chuyên
chính. Làm theo Gottschalk, tức là tách vô sản ra khỏi những lực lượng dân
chủ khác không phải vô sản, là tách rời ngay cả những người thợ có ý thức