LÊ VĂN HƯU
(1230 - 1322)
Nhà viết sử đầu tiên của nước Đại Việt
V
ào thế kỉ 10, ở đất Thanh Hóa có vị hào trưởng Lê Lương, nổi tiếng một
nhà cự phách, thóc chứa hàng trăm lẫm, thực khách ba trăm người. Lê
Lương có công giúp rập Đinh Tiên Hoàng dẹp loạn mười hai sứ quân, được
phong tới chức Trấn quốc Bộc xạ tướng quân. Có lần Thập đạo tướng quân
Lê Hoàn kéo quân đến thăm, ông đãi quân sĩ ăn uống suốt mấy ngày liền,
bát đĩa không kịp rửa, thức ăn ê hề. Nhân dân trong vùng còn truyền tụng
câu: "Nhất nhật đãi tam thiên khách" (một ngày đãi ba ngàn khách).
Vị quan đó chính là ông tổ khai sáng của dòng họ Lê ở Kẻ Rị (xã Thiệu
Trưng, huyện Đông Sơn, Thanh Hóa). Tại quê nhà, ông cho xây dựng một
ngôi chùa lớn là chùa Hương Nguyên, đến nay chỉ còn hai cột đá treo
chuông khánh làm chứng tích. Các con cháu đời sau vẫn giữ mấy viên ngọc
quý truyền từ cụ tổ làm của gia bảo. Đến đời thứ sáu là Lê Văn Minh, ông
chính là cha của Lê Văn Hưu, nhưng chưa thấy mặt con đã bị bệnh mất.