diễn giả Danton và Legendre, hai tay đồ tể mà một trong hai đã biến các
nhà ngục Paris thành lò mổ.
Cordeliers là tổ ong và đám ong mật bu đầy xung quanh: Marat ngay đối
diện Desmoulins, Fréron trên phố Vieille Commédie, Danton ở cách đó
năm chục bước, Cloots trên phố Jacob, Legendre trên phố Boachenes,
Saint-Germain.
Chateaubriand nhìn và nghe tất cả những con người này. Họ làm ông thấy
sợ ông quyết định đi thăm các nhà quý tộc ở nước ngoài những thật không
may lại có hai từ cản trở quyết định ấy: thiếu tiền. Phu nhân Chateaubriand
có của hồi môn chỉ là những tín phiếu mà tín phiếu lại đang mất giá trước
cả tiền mặt. Cuối cùng ông cũng tìm được một công chứng viên còn tiền.
Ông này cho nhà thơ vay mười hai nghìn phăng, quý ngài Chateaubriand
cho tiền vào ví rồi nhét vào túi. Mười hai nghìn này là cuộc sống của ông
và anh trai ông.
Nhưng hành sự tại nhân, thành sự tại thiên, kẻ chuẩn bị di trú lại gặp một
người bạn và khoe mình có mười hai nghìn phăng.
Người bạn này lại là tay bài bạc, thế là ngài Chateaubriand bị rủ vào sòng
bạc ở Palais Royal rồi để thua mười nghìn năm trăm phăng trong số mười
hai nghìn ấy.
Thật may ông còn nghĩ lại. Ông cho một nghìn rưởi còn lại vào ví vội vã
rời khỏi toà nhà nguyền rủa, trèo lên một chiếc xe đến hẻm Ferou, trở về
