Spandana rồi ngay lập tức gửi tiết kiệm khoản vay này. Theo đó, bà phải trả
24% lãi vay hàng năm cho Spandana chỉ để thu về 4% lãi suất tiền gửi từ tài
khoản tiết kiệm. Khi chúng tôi thắc mắc không biết cách làm này hợp lý ở
chỗ nào, bà giải thích rằng trong khoảng hai năm nữa bà phải gả chồng cho
đứa con gái 16 tuổi. Khoản tiền 10,000 rupi là khoản hồi môn đầu tiên. Khi
được hỏi tại sao không lấy khoản tiền đóng cho Spandana nộp thẳng vào tài
khoản tiết kiệm mỗi tuần, bà cho biết chuyện không đơn giản như chúng tôi
tưởng, vì khi nào cũng có việc động tới tiền.
Chúng tôi đặt thêm nhiều câu hỏi vì vẫn băn khoăn về cách giải quyết bất
thường đó. Có khá nhiều người xung quanh lấy làm buồn cười vì vẻ khó
hiểu không giấu trên khuôn mặt chúng tôi. Sao lại không biết một chuyện
thường tình như vậy? Cuối cùng, chúng tôi hiểu ra rằng nghĩa vụ trả lãi vay
cho Spandana vốn rất nghiêm ngặt sẽ giúp người vay dành dụm một cách có
kỷ luật hơn, điều mà người ta không thể tự mình thực hiện.
Nhưng rõ ràng không nên trả thêm 20% mỗi năm hay thậm chí hơn chỉ để
dành dụm. Sẽ rất có ích nếu thiết kế được những sản phẩm tài chính có tính
ràng buộc như hợp đồng tài chính vi mô nhưng không kèm theo lãi suất.
Một nhóm các nhà nghiên cứu đã hợp tác với ngân hàng chuyên làm việc
với người nghèo ở Philippines để thiết kế một sản phẩm như thế,
một
dạng tài khoản mới rất sát với mục tiêu tiết kiệm của khách hàng. Mục tiêu
này có thể là hạn mức số tiền (khách hàng cam kết không rút tiền cho đến
khi tiền trong tài khoản đạt một con số nhất định), cũng có thể là hạn mức
thời gian (khách hàng cam kết giữ tiền trong tài khoản đến ngày nào đó).
Khách hàng tự chọn loại hình ràng buộc và mục tiêu cụ thể. Một khi mục
tiêu được đặt ra, ngân hàng sẽ đảm bảo thực hiện yêu cầu ràng buộc nghiêm
túc. Lãi suất không cao hơn lãi suất của tài khoản thông thường. Nhóm
nghiên cứu giới thiệu loại hình tài khoản này cho một nhóm khách hàng lựa
chọn ngẫu nhiên. Khoảng 1/4 khách hàng thuộc nhóm này đồng ý tham gia.
Trong số đó hơn 2/3 chọn hạn định về thời gian, 1/3 còn lại chọn hạn mức số
tiền. Sau 1 năm, số dư tài khoản tiết kiệm của những người được giới thiệu
chương trình bình quân cao hơn 81% so với tài khoản của nhóm đối chứng
