riêng. Rất ít nơi có máy móc hay phương tiện gì đó. Tài sản phổ biến nhất
của họ là bàn ghế, cân và xe đẩy.
Rõ ràng nếu những người này làm ăn lớn hơn và thành công hơn, họ sẽ
không ở trong tình trạng nghèo khổ nữa. Vấn đề là tuy có những trường hợp
ngoại lệ như người phụ nữ thu lượm phế liệu hay Xu Aihua, nhưng phần lớn
các cơ sở kinh doanh do người nghèo làm chủ chẳng bao giờ phát triển tới
mức có thể thuê người làm hay sắm sửa thêm tài sản. Chẳng hạn như ở
Mexico, 15% những người sống dưới 99 xu/ngày có việc làm ăn vào năm
2002. Ba năm sau, khi chúng tôi đến thăm cùng những hộ đó, chỉ còn 41%
còn hoạt động. Trong số những hộ không có người làm thuê năm 2002, cứ
năm hộ mới có một hộ thuê được một người làm vào năm 2005. Tương tự ở
Indonesia, chỉ 2/3 việc kinh doanh của người nghèo còn trụ được sau năm
năm. Và trong số những cơ sở còn lại đó, tỉ lệ những nơi có được một người
làm thuê trở lên không hề tăng trong năm năm.
Công việc kinh doanh của người nghèo và cận nghèo còn có một đặc điểm
khác là không mấy sinh lời. Chúng tôi tính toán lợi nhuận và doanh thu của
các cơ sở kinh doanh nhỏ tại Hyderabad. Doanh thu bình quân là 11,751
rupi/tháng (khoảng 730 đô la Mỹ) và doanh thu trung vị là 3,600 rupi. Lợi
nhuận bình quân hàng tháng sau khi trừ các khoản thuê mướn và không tính
công của lao động gia đình là 1,859 rupi (khoảng 115 đô la Mỹ), lợi nhuận
trung vị hàng tháng là 1,035 rupi. Các hộ kinh doanh ở khoảng trung vị chỉ
kiếm vừa đủ tiền để thuê một người làm với mức lương khoảng 34 rupi/ngày
(khoảng hai đô la Mỹ). Trong bộ dữ liệu Hyderabad, 15% hộ kinh doanh
thua lỗ theo số liệu tháng mới nhất, sau khi trừ các khoản thuê mướn. Nếu
trả lương cho thời gian làm việc của lao động là người trong gia đình, dù với
mức lương thấp nhất chỉ 8 rupi/giờ (gần bằng mức tối thiểu cho một ngày
lao động 8 tiếng), lợi nhuận bình quân sẽ bị âm. Ở Thái Lan, lợi nhuận trung
vị hàng năm của một cơ sở kinh doanh quy mô như thế này là 5,000 baht
(305 đô la Mỹ) sau khi trừ chi phí kinh doanh nhưng chưa tính thời gian làm
việc của lao động là người nhà. 7% hộ kinh doanh thua lỗ trong năm trước
đó, ngay cả trước khi trừ giá trị lao động gia đình.
