trước đây thường chọn trở thành giáo viên. Thay vào đó, nay họ trở thành
lập trình viên, người quản lý hệ thống máy tính và nhân viên ngân hàng.
Hiện tượng này sẽ khiến việc tìm kiếm giáo viên giỏi ở cấp phổ thông cơ sở
trở nên khó khăn hơn bao giờ hết.
Có cách giải quyết nào không, hay vấn đề này quá phức tạp?
CẢI CÁCH GIÁO DỤC
Rất may là tất cả bằng chứng đều đi đến kết luận rằng không hề khó, thậm
chí còn dễ dàng phổ cập giáo dục kiến thức căn bản cho mọi trẻ em, miễn là
người ta chỉ tập trung vào mục tiêu đó.
Một thí nghiệm xã hội đáng chú ý ở Israel cho thấy trường học có thể làm
tốt đến mức nào. Năm 1991, chỉ trong vòng một ngày, khoảng 15,000 người
Do Thái Ethiopia nghèo khổ cùng con cái phải sơ tán bằng máy bay khỏi
khu vực Addis Ababa, và tái định cư trong nhiều cộng đồng rải rác khắp đất
nước Israel. Ở đó, những đứa trẻ mà cha mẹ trung bình chỉ đi học từ 1-2
năm này nhập học tiểu học cùng với những trẻ em khác, gồm những em đã
định cư lâu năm tại Israel và những em mới nhập cư từ Nga. Cha mẹ của
nhóm trẻ này có số năm đi học bình quân lên đến 11,5 năm. Có thể nói xuất
thân gia cảnh của hai nhóm trẻ nói trên hoàn toàn khác biệt. Tuy nhiên sự
khác biệt này thu hẹp đáng kể khi nhiều năm sau đó những đứa trẻ nhập học
năm 1991 chuẩn bị tốt nghiệp phổ thông. 65% trẻ em Ethiopia học thẳng đến
lớp 12 không lưu ban, so với tỉ lệ 74% ở trẻ em nhập cư người Nga. Hóa ra
hầu hết những bất lợi tưởng chừng khắc nghiệt nhất về hoàn cảnh gia đình
hay điều kiện sống thuở nhỏ đều có thể bù đắp được nếu gặp điều kiện thuận
lợi.
Ít ra là điều này đúng tại những ngôi trường ở Israel.
Qua nhiều thử nghiệm thành công, chúng tôi phần nào biết được làm thế nào
để tạo ra những điều kiện thuận lợi đó. Đầu tiên phải tập trung vào kỹ năng
cơ bản, và phải thực sự tin tưởng đứa trẻ nào cũng có thể thông thạo những
