qua. Giá lương thực cao về lý thuyết sẽ có lợi cho người sản xuất (người
nghèo nông thôn) và ảnh hưởng nghiêm trọng đến người tiêu dùng (người
nghèo thành thị). Tuy nhiên, vào mùa hè năm 2008, năm giá đạt đỉnh ở cả
mặt hàng lương thực lẫn phân bón, tất cả những người được chúng tôi phỏng
vấn ở những nước như Indonesia và Ấn Độ đều chia sẻ cảm giác đang phải
nắm dao đằng lưỡi. Người nông dân lo sợ chi phí sẽ tăng cao hơn giá bán;
người làm công than phiền không tìm được việc làm vì nông dân cắt giảm
nhân công để tiết kiệm tiền; cùng lúc đó dân nghèo thành thị phải chật vật
trả chi phí lương thực thực phẩm. Vấn đề ở đây không chỉ là mức giá cao,
mà còn là sự bất ổn. Ví dụ, người nông dân đang phải mua phân bón với giá
cao không chắc chắn được liệu giá bán sản phẩm có còn ở mức cao khi thu
hoạch hay không.
Đối với người nghèo, rủi ro không chỉ dừng lại ở thu nhập hay thực phẩm:
Sức khỏe, như đã đề cập ở chương trước, cũng là một rủi ro lớn. Ngoài ra
còn có bạo động chính trị, tội phạm (như trường hợp mà con gái của Ibu
Tina gặp phải) và tham nhũng.
Có quá nhiều rủi ro trong cuộc sống thường ngày của người nghèo đến mức
rất ngược đời là những biến cố gây chấn động ở những quốc gia giàu có lại
chẳng mấy tác động đến cuộc sống của họ. Tháng 2/2009, Chủ tịch Ngân
hàng Thế giới, Robert Zoellick, cảnh báo các nhà lãnh đạo trên thế giới rằng
“Cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu (khơi mào từ sự sụp đổ của tập đoàn
Lehman Brothers tháng 9/2008) có nguy cơ trở thành một cuộc khủng hoảng
nhân đạo ở nhiều quốc gia đang phát triển nếu chính phủ các nước không áp
dụng biện pháp tăng cường để bảo vệ những người có nguy cơ bị tác động
mạnh trong cộng đồng của mình. Trong lúc cả thế giới đang tập trung vào
các gói kích thích kinh tế và giải cứu hệ thống ngân hàng, chúng ta không
được quên rằng người nghèo ở các nước đang phát triển dễ bị đặt vào hoàn
cảnh ngặt nghèo hơn nếu nền kinh tế quốc gia sụp đổ.”
Ngân hàng Thế
giới cũng giải thích thêm rằng cầu sụt giảm trên quy mô toàn cầu sẽ làm sụp
đổ thị trường mua bán sản phẩm nông nghiệp của người nghèo, lao động
thời vụ cũng mất việc làm trên công trường xây dựng hay nhà máy. Ngân
