xem tình hình có thực sự khẩn cấp không. Và nếu thực sự cần phải chi tiêu,
ông sẽ giết gà hay chịu khó chạy xe thồ nhiều hơn (việc tay trái ông hay làm
những khi nông nhàn). Vợ chồng Modimba cũng có cách xử lý tương tự dù
chưa bao giờ tích trữ sẵn phân bón. Nếu có chuyện xảy tới mà không sẵn
tiền trong tay (chẳng hạn như vì đã mua phân bón cả), họ sẽ tìm cách xoay
xở, hoặc mượn bạn bè hoặc cứ “tạm hoãn chuyện đó lại” như cách nói của
vợ chồng họ, chứ không bán phân bón. Theo họ nên tìm cách giải quyết
khác thay vì cứ sểnh ra là tiêu tiền.
Do đó, để giúp đỡ những người như gia đình Modimba, Esther, Kremer và
Robinson đã thiết kế chương trình Sáng kiến Tiết kiệm và Phân bón (SAFI).
Ngay sau vụ thu hoạch, khi nông dân có tiền trong tay, chương trình sẽ tạo
điều kiện để họ mua phiếu phân bón. Phiếu này cho phép họ mua phân bón
vào thời điểm gieo hạt.
Đơn vị thực hiện chương trình này là một tổ
chức phi chính phủ địa phương, ISA Africa. Người ta bán phân bón theo giá
thị trường, nhưng phiếu phân bón được các nhân viên hiện trường của ISA
đem đến tận nhà nông dân để chào bán, còn phân bón thì tùy theo yêu cầu
của người mua sẽ được giao đến tận nơi. Qua chương trình, tỉ lệ nông dân sử
dụng phân bón tăng lên ít nhất 50%. Từ kết quả đạt được này, rõ ràng hiệu
quả chương trình mang lại tích cực hơn nhiều so với chương trình giảm 50%
giá phân bón. Đúng như những gì Michael, Anna Modimba và Wycliffe
Otieno dự đoán, người nông dân vui vẻ mở hầu bao nếu phân bón được đem
đến đúng lúc.
Nhưng điều này không lý giải được tại sao người nông dân không tự mình
mua sẵn phân bón. Phần lớn nông dân mua phiếu phân bón đều yêu cầu giao
hàng ngay lập tức, sau đó họ tích trữ để dùng sau. Nói cách khác, đúng như
những gì Wycliffe Otieno chia sẻ, một khi đã mua được phân bón họ sẽ
không bán lại. Nhưng nếu họ thực sự cần phân bón như vậy, tại sao họ
không tự mình đi mua? Chúng tôi hỏi vợ chồng Modimba thì nhận được câu
trả lời là ngay sau vụ thu hoạch không phải lúc nào phân bón cũng sẵn có tại
cửa hàng. Phân bón chỉ được bày bán nhiều ngay trước thời điểm gieo trồng.
Michael Modim cho biết: “Khi chúng tôi có tiền thì họ không có phân bón
