Tiền đề cơ bản cho thế giới quan của Yunus được nhiều người trong phong
trào tài chính vi mô công nhận. Họ tin rằng ai cũng có cơ hội kinh doanh
thành công. Cụ thể hơn, có hai lý do đặc trưng giúp người nghèo dễ dàng
tìm thấy cơ hội làm giàu. Thứ nhất, họ chưa bao giờ nhận được cơ hội, nên ý
tưởng của họ thường tươi mới và chưa được thử qua. Thứ hai, thị trường bấy
lâu nay gần như phớt lờ không biết đến phần đáy kim tự tháp. Mà đổi mới
giúp cải thiện đời sống người nghèo thường phải là những gì gần gũi thiết
thực, còn ai khác ngoài người nghèo có thể làm điều đó tốt hơn?
KINH DOANH KHÔNG VỐN
Tổ chức MFI nào cũng tự hào liệt kê trên trang web của mình những câu
chuyện làm giàu thành công của khách hàng biết tận dụng vốn vay. Chuyện
đều có thật. Chúng tôi từng gặp gỡ rất nhiều khách hàng như thế. Tại
Guntur, Andhra Pradesh, chúng tôi gặp một khách hàng nhờ vay vốn của
Spandana đã gầy dựng thành công việc kinh doanh thu nhặt và phân loại rác.
Ban đầu bà chỉ là một người thu nhặt phế liệu tầm thường, thuộc tầng lớp
dưới đáy xã hội Ấn Độ với địa vị kinh tế vô cùng thấp. Khoản vay đầu tiên
từ Spandana vừa vặn giúp bà chi trả khoản vay nặng lãi với lãi suất cao ngất
ngưởng. Bà biết được rằng những người thu mua phế liệu tiến hành phân
loại trước khi bán cho công ty tái chế. Phế liệu thường có lẫn kim loại, von-
fram từ sợi tóc bóng đèn cũ, nhựa, chất hữu cơ dùng để ủ phân v.v..., mỗi
loại bán cho một công ty tái chế khác nhau. Sau khi nhẹ gánh nợ nần, bà
quyết định tự phân loại rác để kiếm thêm tiền. Nhờ vào khoản vay thứ hai và
tiền để dành từ khoản vay đầu tiên, bà mua xe đẩy để thu gom nhiều rác
hơn, và vì có nhiều rác phải phân loại hơn, bằng cách nào đó bà đã xoay sở
thuyết phục người chồng sáng xỉn chiều say cùng làm với mình. Làm việc
cùng nhau, thu nhập của vợ chồng bà tăng lên đáng kể. Và từ khoản vay lần
thứ ba, họ bắt đầu thu mua rác từ người khác. Lúc gặp chúng tôi, bà đang là
người lèo lái một mạng lưới thu gom rác lớn. Từ chỗ chỉ là người thu nhặt
