tại sao không thử tìm đến thảo dược và bùa chú của các thầy lang? Những
thứ đó rẻ tiền và ít ra người bệnh cảm thấy mình đang cố gắng. Và vì triệu
chứng lẫn các bệnh nhiễm trùng cơ hội lúc đến lúc đi, nên người ta tin tất cả
những nỗ lực đó có kết quả dù chỉ trong một thời gian ngắn.
Không riêng gì ở nước nghèo mới có tâm lý có bệnh vái tứ phương. Khi
phải đối mặt với bệnh tình vô phương cứu chữa, những người có đặc quyền
cao hiếm hoi ở nước nghèo và những công dân Thế giới thứ nhất cũng
không phải là ngoại lệ. Ở Mỹ, trầm cảm và đau lưng là hai tình trạng bệnh
hay bị hiểu sai và gây suy yếu cơ thể. Đây là lý do khiến người Mỹ luôn lui
tới bác sĩ tâm lý và người chữa bệnh tâm linh, hay tham gia các khóa học
yoga và trị liệu cột sống. Vì cả hai tình trạng này cứ đến rồi đi, nên người
bệnh cứ hết hy vọng lại thất vọng, lần nào cũng muốn tin là biết đâu phương
pháp điều trị mới sẽ có tác dụng.
Niềm tin gắn với sự tiện lợi và thoải mái cho bản thân có lẽ dễ lung lay hơn
nhiều so với niềm tin xuất phát từ lòng tin cậy thực sự. Ở Udaipur hầu hết
những người tìm tới thầy cúng bhopa cũng tìm đến phòng khám của thầy
thuốc Bengal và bệnh viện công. Dường như họ chẳng bao giờ vắt tay lên
trán mà suy xét để thấy những cơ sở chữa bệnh này đại diện cho hai hệ
thống niềm tin hoàn toàn trái ngược nhau, không hề nhất quán với nhau. Họ
phân biệt bệnh bhopa và bệnh bác sĩ, nhưng khi bệnh tình dai dẳng họ không
thèm để ý đến sự khác biệt này mà sẵn sàng áp dụng cả hai cách chữa.
Tổ chức Seva Mandir xem xét các biện pháp nhằm cải thiện công tác tiêm
phòng sau khi phát hiện ngay cả khi chương trình tiêm phòng ngoài trời
hàng tháng hoạt động rất tốt thì vẫn còn 4/5 số trẻ em không được tiêm
chủng đầy đủ. Và trong những cuộc thảo luận xem xét này, ý nghĩa niềm tin
được đem ra mổ xẻ nhiều lần. Các chuyên gia địa phương cho rằng nguyên
nhân sâu xa nằm ở hệ thống niềm tin của người dân. Những người này tuyên
bố tiêm chủng không có chỗ đứng trong hệ thống niềm tin truyền thống. Ở
khu vực nông thôn Udaipur, cũng như những nơi khác, từ xưa đến nay người
ta vẫn tin trẻ em chết vì bị ma quỷ bắt, do chúng đến nơi công cộng. Đây
