bất tận này nhất là nguyền rủa cái rét, ông chỉ cười, dường như không có
cảm giác gì cả. Và vì có thể nói chuyện mà không bị lưu ý, ông nói với tôi:
- Đó chỉ là một trò chơi nhỏ.
- Nhưng, tôi trả lời, nó đã kéo dài hơn ba giờ rồi và mình không biết nó
sẽ chấm dứt lúc nào.
- Ờ! Ông ta nói, nó sẽ không bao giờ lâu hơn một cuộc điểm danh mà
người ta đã bắt chúng tôi chịu dựng năm 1941, tất cả những tù nhân kỳ cựu
đều không quên được. Phải rồi, hồi đó chưa có người Pháp.
Câu chuyện nầy, tôi đã được Jacoh, trưởng khối 58 của tôi kể lại hồi còn
ở Buchenwald, nhưng vì lễ phép tôi để cho ông bạn người Áo nói, biết rằng
cuộc thử thách đó đã ăn sâu vào trí nhớ của những người trong cuộc như thế
nào.
- Một tối, đúng vào mùa đông, khi đi làm về, cuộc điểm danh diễn ra như
thường lệ trước 19 giờ nhưng đã kéo dài một cách khác thường. Sau hai giờ
chờ đợi, tên chỉ huy trại loan báo trên máy phóng thanh rằng trong chuồng
heo thiếu mất hai con, y lên án, không những chỉ năm tù nhân Ba Lan phụ
trách coi sóc heo, mà cả trại. Vì tội đồng lõa, vì, y nói thêm, rằng năm
người không thể nào ăn hết hai con heo trong một đêm. Y đợi kẻ phạm tội
đứng ra thú nhận. Mà, làm sao anh lại muốn rằng những người kiệt lực sau
một ngày làm việc và sung sướng vì ngày đã hết để được ngốn một lít súp,
lại có thể biết chuyện gì xảy ra trong một chuồng heo dùng để tiếp liệu cho
Bộ chỉ huy của trại tập trung. Chính là bọn SS với sự đồng lõa của tên chỉ
huy trại đã ăn cắp hai con heo để buôn bán, gì đó tôi không rõ. Vì lẽ việc bí
mật cáo giác và mạng sống của chúng tôi bị đe dọa vì vụ nầy, chắc chắn là
vụ chợ đen, tên chỉ huy trại lên án một cách đơn giản rằng chính tù nhân là
tác giả vụ ăn trộm. Và anh biết kết quả ra sao không? Năm người Ba Lan bị
treo cổ. Còn chúng tôi thì phải đứng suốt đêm và dưới thời tiết lạnh hơn bây
giờ nhiều. Một ngàn năm trăm người đã ngã gục; một tên SS đến và đập
vào các người đã ngã để thử thách sự yếu đuối của họ.
“Đến sáu giờ sáng, sau 11 giờ đứng chờ, công việc lại chờ đợi chúng tôi;
có hàng trăm xác chết đông cứng, nhưng nhục hình chính còn chờ đợi
