Niên Thiên Chúa Giáo của người Trung Quốc ở Cửu Long. Cố gắng làm
giảm thiểu nguy hiểm do mật thám Pháp theo dõi, vợ chồng Losebys tung
tin trên thế giới, Nguyễn Ái Quốc đã chết vì bị lao phổi trong bệnh viện.
Cộng sản Quốc tế cũng góp một tay phao tin này. Tờ Daily Worker (Công
nhân hàng ngày) xuất bản ở London đăng tin Quốc chết trong tù ngày 11-8-
1932. Với sự giúp đỡ của bà Loseby, Quốc tìm đường lên tàu tới Singapore.
Nhưng những rắc rối vẫn chưa tha ông. Khi tới Singapore ngày 6-1-
1933, ngay lập tức ông bị cơ quan nhập cư bắt và tống trở lại Hong Kong
trên tàu Hà Sinh. Xuống tàu tại Hong Kong, người ta nhận ra ông và bắt
giam ông với lý do nhập cảnh không có giấy tờ hợp lệ. Nhà cầm quyền
quyết định bỏ qua lỗi vi phạm lệnh trục xuất - bất chấp sự phản đối của
cảnh sát địa phương - lại thả ông ngày 22-1, với lệnh phải rời khỏi thuộc
địa Hong Kong trong vòng ba ngày. Vợ chồng Loseby thu xếp một chỗ ở bí
mật cho ông ở Tân lãnh địa, đồng thời tìm con đường khác đưa ông ra khỏi
thuộc địa. Nguyễn Ái Quốc ra đi với một người tháp tùng, trên tàu thuỷ
Trung Hoa dự kiến rời Hong Kong đi Hạ Môn ngày 25-1-1932. Để tránh
con mắt tọc mạch của mật thám Pháp, Quốc được hộ tống vào ban đêm tới
một bến tàu trong bộ áo choàng toàn thân. Từ đây một chiếc xuồng máy
được chính phủ giấu sẵn chở ông tới eo biển Lý Ngư Môn, sát bến cảng,
nơi chiếc tàu thuỷ đang chờ ông.
Tầu tới Hạ Môn - cảng nhượng địa của nước ngoài ở tỉnh Phúc Kiến, còn
gọi là cảng Amoy - vào sáng hôm sau. Nguyễn Ái Quốc và người tháp tùng
xuống tầu, đi tới Hội Thanh Niên Thiên Chúa Giáo Trung Quốc ở thị trấn
thuộc lãnh thổ Trung Hoa. Nghỉ Tết cùng bạn bè, ông ở lại vài tuần vì quá
mệt mỏi. Sau khi nhận tiền từ một người Trung Hoa giàu có quen biết
Loseby, cuối cùng ông tới Thượng Hải bằng tầu thuỷ. Thành phố công
nghiệp và thương mại lớn này, từng dìễn ra hoạt động mạnh mẽ của phong
trào lao động cánh tả, vừa bị Tưởng Giới Thạch ra tay đàn áp tháng 4-1927,
quét sạch những phần tử cấp tiến trong “vụ thảm sát Thượng Hải”. Chỉ còn
lại một số ít đảng viên Đảng cộng sản Trung Quốc, sống lẩn quất trong
thành phố tránh lực lượng an ninh Tưởng Giới Thạch. Để tránh mật thám ở
