quần áo ka-ki và đi giầy vải xanh, Hồ không những chiếm trọn trái tim
hàng triệu người Việt, mà còn chiếm được sự ngưỡng mộ, kính trọng của
những người gần gũi, như những sĩ quan Mỹ Charles Fenn, Archimedes
Patti, nhà thương thuyết Pháp Jean Sainteny và tướng Leclerc. Tất nhiên,
cũng có yếu tố tính toán được nguỵ trang kín đáo của Hồ Chí Minh, đối với
một số người thân, thỉnh thoảng ông lỡ miệng cho biết, nhiều khi đó chỉ là
những mưu mẹo. Nhưng muốn thành công lớn phải dùng thủ đoạn. Không
ngạc nhiên khi ông sử dụng nó làm yếu tố chủ chốt trong kho tàng chiến
lược của ông trong những ngày cuối đời.
Tuy nhiên, cũng có mạo hiểm khi sử dụng thủ đoạn ôn hoà, làm như thế
Hồ và các đồng chí của ông đi tới quyền lực dưới bộ mặt giả tạo. Cương
lĩnh Mặt trận Việt Minh không phải là đồ án chi tiết cho tương lai Việt
Nam, nó chỉ là điểm khởi đầu. Khi Đảng đã hiện nguyên hình bộ mặt thật
và các mục tiêu của nó trước thế giới, nhân dân sẽ rất thất vọng. Nhưng Hồ
Chí Minh, trên hết, là một người thực dụng. Trong cuộc phỏng vấn mùa thu
năm 1945, ông trả lời nhà báo Mỹ Harold R. Isaacs: “Độc lập là một sự
kiện. Cái gì phải đến nó sẽ đến. Nhưng độc lập phải có trước, không phụ
thuộc sau đó sẽ là cái gì”. Có giữ được độc lập hay không là một chuyện
khác. Ông nhấn mạnh với Isaacs: “Chúng tôi có lẽ đang đơn độc, nên
chúng tôi phải dựa vào chính mình”. Ông cần sử dụng mọi thủ đoạn làm
kim chỉ nam để nhìn rõ con đường phía trước.
