chưa được chuẩn bị tốt và chưa lôi cuốn được những cố gắng lớn hơn để có
được sự thống nhất bên trong Đảng - đặc biệt là hàng ngũ lãnh đạo.
Suốt những tháng còn lại năm 1955, chiến dịch cải cách ruộng đất lan
khắp mọi vùng thôn quê. Đảng đưa thêm hơn hai mươi ngàn cán bộ về
nông thôn thực hiện chương trình. Đến giữa mùa Hè, việc chính quyền
Diệm không tham gia bầu cử đã trở nên quá rõ ràng, xóa bỏ mọi cố gắng
thuyết phục hoãn cải cách cho đến khi nước nhà được thống nhất. Tháng
Tám, báo Nhân Dân đăng xã luận phê bình “một số đồng chí” có quan
điểm “cần phải tiến hành Cải cách ruộng đất chậm lại, để tập trung đấu
tranh thống nhất. Điều này và củng cố miền Bắc là mâu thuẫn với cuộc đấu
tranh thống nhất đất nước”.
Tại hội nghị toàn thể lần thứ Tám họp ở Hà Nội vài ngày sau, Ban Chấp
hành Trung ương kêu gọi cố gắng tập trung cao độ sử dụng chương trình
cải cách ruộng đất là phương tiện nhổ tận gốc bọn gián điệp và phản cách
mạng.
Làn sóng cuối cùng chiến dịch cải cách ruộng đất mở màn vào cuối
1955, đúng lúc cuộc đấu tranh giai cấp ở nông thôn lên tới đỉnh cao. Hồ
Chí Minh cố gắng hạ nhiệt những hành động quá khích của chương trình.
Phát biểu với các cán bộ cải cách ruộng đất ở hai tỉnh Bắc Ninh và Bắc
Giang ngày 17 tháng 12, ông nhấn mạnh cần thận trọng phân biệt giữa
những người sai trái với những người vô tình vi phạm, không được sử dụng
biện pháp tàn bạo chống lại những người bị buộc tội chống lại nhân dân.
Tại bữa ăn trưa, ông nói với họ, cải cách ruộng đất, giống như bát súp
nóng, phải húp từ từ mới ngon. Nhưng những lời khuyên của Hồ cũng
chẳng có tác dụng. Uỷ ban Nông hội toàn quốc gửi thư cho các cán bộ cải
cách ruộng đất trong tháng đó gắn mối quan hệ trực tiếp giữa địa chủ với
hoạt động phản động, đồng thời ngày 14 tháng 12 Ban Chấp hành Trung
ương chỉ thị các cán bộ phải thực hiện cải cách ruộng đất chương trình như
“một trận Điện Biên Phủ chống lại chủ nghĩa phong kiến ở miền Bắc”.
Đầu mùa xuân năm 1956, tin tức bạo lực cải cách ruộng đất lan rộng ở
Hà Nội, khi nhiều quan chức Đảng chính phủ có gia đình ở nông thôn bị
