trình cải cách ruộng đất. Ngay sau khi kết thúc hội nghị, Đảng tiến hành
những cuộc họp cán bộ theo lịch trình của quyết định Ban Chấp hành Trung
ương. Những bình luận chính thức trên báo chí cho thấy sai lầm phạm phải
khi thực hiện chương trình, một số người bị bắt trước đây vì cho là phản
động được thả. Một bài báo giữa tháng 5-1956 ca ngợi kết quả toàn diện
chiến dịch cải cách ruộng đất, nhưng lại kết luận với lời khiển trách tất cả
những người dính líu đến chương trình cải cách ruộng đất. Trong một bức
thư đề ngày 1-7-1956 gửi hội nghị cán bộ đánh giá đợt cuối cải cách ruộng
đất, Hồ Chí Minh cho mô tả chương trình đạt thành công “chủ yếu” làm
giảm uy thế giai cấp địa chủ tại nông thôn, nhưng ông nói thêm, một số sai
lầm nghiêm trọng đã mắc phải đã làm giảm mạnh sự thắng lợi. Những
người chịu trách nhiệm thực hiện chiến dịch cải cách ruộng đất cũng không
muốn nhìn nhận vấn đề. Trong một bài báo tháng 7-1956, Lê Văn Lương
thừa nhận sai lầm mắc phải khi thực thi chương trình, nhưng khẳng định
hành động đó là cần thiết vì các tổ chức chính quyền địa phương ở nhiều
nông thôn mới được giải phóng vẫn chưa thắng thế được những phần tử
phản động.
Lúc này một làn sóng mạnh mẽ chống lại Lương và phe cánh. Trong một
báo cáo gửi các cán bộ nông thôn về kết quả chương trình cải cách ruộng
đất ngày 17-8-1956, Hồ Chí Minh tuyên bố “một số cán bộ không nắm
vững đường lối của chúng ta, không làm đúng đường lối dân vận. (Điều
này) do sự lãnh đạo của Trung ương Đảng và chính phủ có thiếu sót lớn…
do vậy, cải cách ruộng đất có khuyểt điểm lớn và sai lầm trong công tác
đoàn kết thống nhất ở nông thôn”. Ông hứa, những ai bị xử lý sai so những
sai lầm đó sẽ được thả khỏi tù hoặc được phục hồi chức vụ trước đây.
Chủ đề chính thảo luận tại Hội nghị X Ban Chấp Hành Trung ương họp
tháng 9-1956. Lúc này, những người thực hiện cải cách ruộng đất không thể
bảo vệ được vị trí của họ nữa và những cuộc tranh cãi nẩy lửa diễn tại hội
nghị. Bản thông cáo kết thúc Hội nghị toàn thể lần thứ X công khai phân
tích vấn đề và quy trách nhiệm: