cho cả hai phía đẩy nhanh tiến trình hoà bình. Tháng 1-1973, Hà Nội và
Washington cuối cùng đi đến một hiệp định thoả hiệp. Hiệp định hoà bình
Paris kêu gọi ngừng bắn và rút toàn bộ đơn vị lính chiến đấu của Mỹ về
nước. Các cuộc đàm phán giữa hai bên sẽ quyết định phân chia lãnh thổ
dưới quyền kiểm soát của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam và chính
quyền Sài Gòn thông qua việc thành lập một cơ cấu hành chính bên cạnh
chính phủ (Hội đồng Quốc gia hoà giải và hoà hợp dân tộc) gồm đại diện
của cả hai phía cũng như những phần tử trung lập. Hội đồng này sau đó sẽ
bàn vấn đề tổ chức tổng tuyển cử.
Giống như Hiệp định Genève cách đây hai thập niên, Hiệp định Paris
không chấm dứt chiến tranh Việt Nam. Hiệp định này chỉ đơn thuần giải
quyết vấn đề quân Mỹ rút khỏi Việt Nam và khôi phục nguyên trạng tình
hình đầu những năm 1960 ở miền Nam Việt Nam. Khi chẳng bên nào tỏ
thái độ mong muốn tôn trọng các điều khoản của Hiệp định Paris, xung đột
ở các nông thôn lại nổ ra. Đầu năm 1975, Hà Nội mở một cuộc tấn công
mới với mục tiêu hoàn thành việc chiếm lại miền Nam một năm sau đó.
Nước Mỹ suy yếu vì mùa hè trước Nixon buộc phải từ chức và người kế
nhiệm của ông, tổng thống Gerald Ford, không dám đưa quân Mỹ trở lại
miền Nam Việt Nam. Trên đà thắng lợi, tháng 3-1975 quân đội Bắc Việt
hành quân ra khỏi Tây Nguyên, tiến thẳng tới Sài Gòn trong khi các lực
lượng khác đã chiếm được Đà Nẵng và toàn bộ phía Bắc trung bộ. Vào
tuần cuối cùng của tháng Tư, lực lượng cộng sản gần như giành được chiến
thắng khi các lực lượng kháng cự Sài Gòn suy sụp và những người Mỹ còn
lại được trực thăng đưa đi từ nóc toà nhà đại sứ quán Mỹ tới hàng không
mẫu hạm đậu ngoài khơi. Sau cuộc đấu tranh ác liệt kéo dài 15 năm khiến
hơn một triệu người Việt Nam thiệt mạng, Tổng thống Gerald Ford tuyên
bố “cuộc chiến đã chấm dứt”. Đồng thời trước đó hai tuần, lực lượng
Khmer Đỏ đã nắm được chính quyền ở Phnom Penh và một chính phủ cách
mạng lên nắm chính quyền ở Lào vào cuối năm.
Đầu tháng 7-1976, hai miền Việt Nam được thống nhất thành nước Cộng
Hoà Xã hội Chủ Nghĩa Việt Nam. Lê Duẩn đã thực hiện lời hứa của mình
