Sự THịNH VƯợNG CủA ĐÔNG DƯƠNG
DƯớI TRIềU ĐạI M. LÔNG
Ngài A. Xarô, vị Bộ trưởng thuộc địa vĩ đại của chúng ta, không bao
giờ bỏ sót một dịp nào để say sưa tán tụng về sự thịnh vượng của xứ Đông
Dương, xứ Đông Dương "của Ngài", và về những sự nghiệp vĩ đại mà ngài
cùng bộ hạ của ngài đã làm hoặc đang làm tại đấy. Để chứng minh rằng ngài
chỉ nói đúng sự thật, chỉ nói độc có sự thật thôi, chúng tôi cần đưa ra cho ngài
và cho các
bạn chúng ta đọc những đoạn sau đây, trích ở một bức thư của đại tá
Bécna gửi cho báo La République Fran
ỗ
aise
29
, ngày 6-12-1922 và, thưa ngài
Bộ trưởng, xin ngài cứ yên tâm, đại tá đó không phải là một người cộng sản
đâu. Bức thư nói như sau:
"Số hàng xuất khẩu của Đông Dương hiện đang cầm chừng hay còn
giảm xuống nữa. Năm 1914, Đông Dương đã xuất khẩu 45.000kg tơ lụa;
99.000 tấn ngô; 400 tấn chè; năm ngoái chỉ xuất khẩu có 15.000 kg tơ lụa;
32.000 tấn ngô; 156 tấn chè.
"Người ta cũng tưởng rằng hiện nay chính phủ Đông Dương đang tích cực
tiến hành những công trình lớn cần thiết cho việc khai thác thuộc địa này. Thế
nhưng, từ năm 1914 đến nay, người ta không hề đặt thêm được một kilômét
đường sắt nào, cũng không khai thác thêm được một hécta ruộng đất nào.
Cách đây mười năm, ông Xarô có đưa thông qua một chương trình kiến thiết
bao gồm việc xây dựng con đường sắt từ Vinh đến Đông Hà và bốn hệ thống
đại thuỷ nông; tất cả những công trình đó đều đã ngừng từ hơn năm năm nay,
lấy cớ là không có kinh phí. Nhưng cũng trong thời gian đó, xứ Đông Dương
đã dành ra 65 triệu đồng, 450 triệu phrăng để xây dựng đường sá và dinh thự.
