HỒ QUÝ LY - Trang 360

Một tấm viết bốn chữ “Vô dật, nãi dật” rút ra từ thiên Vô dật của Kinh Thư,
một châm ngôn dành cho các bậc vua chúa đã được Quý Ly giảng ra quốc
ngữ và dạy vua Thuận Tôn.
Tấm thứ hai có ba chữ: “Nhật nhật tân” rút từ câu: “Cẩu nhật tân, nhật nhật
tân, hựu nhật tân” (ngày mới, ngày ngày mới, lại ngày mới). Dòng chữ này
trong sách Đại học, biểu lộ chí hướng của quan thái sư mà ai ai cũng biết.
Điều đáng chú ý: cả hai bức đại hoành ấy đều do chính tay Quý Ly tự viết.
Cũng chính ông đã kiểm tra đám thợ khắc, thợ sơn; đôn đốc họ rồi bắt sửa
chữa từng ly từng tí. Quý Ly muốn khoe chữ của mình; hay ông muốn dùng
những nét chữ ấy để trấn áp, đồng thời trấn an mọi người trong triều đình,
rằng ý chí cải cách của ông là bất biến, rằng ông là người có tài, có văn
hiến, rằng cuộc cải cách không phải một việc làm mò, mà do một bộ óc
chứa đầy kinh sử đã lo toan, tính toán kỹ lưỡng. Sử Văn Hoa thầm nghĩ:
“Hãy gạt những ý nghĩ ấy sang một bên, chí ít hai bức đại hoành này cũng
vẫn là hai tấm hoạ tự vô song, làm rung động mỗi ai vào đây”.
Sử chợt giạt mình, ngừng dòng suy nghĩ khi viên lực sĩ vào bẩm báo đã
quay ra để dẫn ông đến gặp thái sư. Họ cởi trói cho người tù. Ông dùng bàn
tay nọ bóp khuỷu tay kia; những khuỷu tay bị tê dại vì trói đã lâu. Rồi ông
chỉnh từ quần áo, sắc mặt, và lặng lẽ khoan thai đi theo người lực sĩ từ toà
tiền đường theo giải hành lang tiến về phía toà trung đường cao vút. Giải
hành lang hai bên có lan can đá, phía ngoài lan can là vườn hoa đủ màu sắc.
Hết hành lang dài đến một chiếc cầu đá năm nhịp bắc ngang một chiếc ao
nhỏ, dưới ao những bông hoa súng mầu đỏ tía lô nhô mọc ở một góc,
những con cá vàng, cá chép đỏ vẫn thường được Quý Ly ra đứng trên cầu
thả xuống những bánh bỏng gạo cho ăn, nay nghe tiếng chân người tưởng
là bước chân của chủ, chúng lao xao nổi lên mặt nước.
Toà nhà chính, điện Hoạ Lư với bộ mái vàng với những hàng cột và những
cánh cửa sơn son, nguy nga, sừng sững trước mặt, chợt làm viên quan thái
sử nhỏ bé thấy trái tim mình đập rộn ràng. Người lực sĩ dừng chân, và bắt
Sử cũng phải dừng chân. Gương mặt lạnh tanh, hắn chằm chằm nhìn vào
mặt viên quan chép sử; rồi hai bàn tay to của hắn rà soát lại một lần nữa
khắp người Sử Văn Hoa. Rà soát xong, hắn ve vuốt, vỗ nhẹ lên bộ quần áo