HỒ QUÝ LY - Trang 372

lễ.
Triều đình nhà Minh gửi cho ta bộ sách “Đại Minh Tập Lễ”, hoạnh họe, bắt
ta phải thi hành nhiều nghi thức rườm rà mỗi khi sứ thần nhà Minh mang
chiếu sắc vào Đại Việt. Minh sứ thần nói:
- Nghĩ rằng nước An Nam vốn là nước văn vật, thành tâm sợ mệnh trời thờ
nước lớn, không việc gì thiếu chu đáo, riêng về lễ tiếp sứ thần vẫn còn có
chỗ chưa ổn. Nay, tôi vâng mệnh thiên tử, xông pha muôn dặm đến ban cho
sách về lễ. Về sau cứ thế mà làm. Đại để, sách đó quy định chặt chẽ sáu
điều nghi thức:
1 - Khi sứ thần vào đến biên giới, phải tổ chức tiếp đón suốt dọc đường.
2 - Khi chiếu sắc đến gần Thăng Long, thì ở kinh đô trăm quan phải tập
dượt đón tiếp trước. Sau đó vua phải đích thân sang bờ bắc sông Cái ngủ
nơi trai sở. Các vị đại thần các nhà sư đạo cao đức trọng cũng đi theo đón
tiếp.
3 - Chiếu sắc vào đến Thăng Long. Khắp kinh đô phải treo đèn kết hoa. Sắp
sẵn long đình và hương án ở Ngọ Môn. Vua quan ăn mặc triều phục, kỳ lão
tăng đạo chỉnh tề, rồi đến đồ nghi trượng, âm nhạc, chiêng trống rước chiếu
đến điện Đại Minh.
4 - Quy định cách tuyên đọc: sứ quay mặt hướng Nam, vua ta quay mặt
hướng Bắc... Yến tiệc đãi sứ giả cũng quy định hướng ngồi. Ngay cả nghi
thức mời rượu cũng phải cho đúng.
5 - Đến ngày sứ sắp trở về, vua quan lại phải thết tiệc rồi làm thơ thù tạc
với sứ giả.
6 - Cuối cùng là nghi thức tiễn sứ giả về nước.
Mỗi lần sứ nhà Minh sang, triều đình lại như gặp vạ. Họ trách cứ đủ thứ, họ
moi móc đủ điều. Ông thở dài: “Phải chăng thời của bọn sứ thần ngạo nghễ
kiểu Sài Thung lại tái xuất hiện? Làm thế nào để tiếng trống đồng Thăng
Long lại một lần nữa làm bạc tóc kẻ đi sứ của phương Bắc?” .
Những lời chúc tụng sáo rỗng ấy làm Minh Huệ Đế đẹp lòng. Ông ta ban
cho vua nước Nam Kim sách. Trong đoàn đi sứ sang kinh đô nhà Minh để
dâng biểu mừng lên ngôi, thái sư Quý Ly bí mật đưa cả người sang thăm dò
tình hình mới ở triều đình phương Bắc.