Nguyễn Xuân Khánh
Hồ Quý Ly
Chương 4
Cho đến ngày thứ tư của lễ hội, tất cả vẫn diễn ra mĩ mãn. Bề ngoài phẳng
lặng, nhưng thực ra bên trong thì sao? Những thám tử của ty Liêm phóng
trà trộn vào đám dân xem hội nghe ngóng động tĩnh. Hơi có chuyện lạ
Nguyễn Cẩn đã biết ngay. Hầu như chẳng có chuyện gì xảy ra. Sau khi vua
Thuận Tôn chết ở núi Đạm Thuỷ, mặc dầu tin tức đưa về là vua ốm mà
chết, nhưng liệu người ta có tin không? Hồi vua Nghệ Tôn chết, chẳng có
mờ ám gì mà lời đồn đại vẫn xôn xao, và sự phản ứng đã dẫn đến đổ máu.
Còn bây giờ, vua cũ đi tu, lại chết ở một vùng hẻo lánh, cái chết ấy há
chẳng đáng suy nghĩ? Trong khi đó, vua kế vị ngồi trên ngai vàng thì sao?
Một chú bé vắt mũi chưa sạch! Quyền lực rơi hết vào tay thái sư. Tại sao
tình hình đến như vậy mà tất cả vẫn im lìm? Phải chăng những người đối
địch đã nản lòng? Phải chăng gió đã đổi chiều thuận lợi? Những kẻ phản
đối cứng đầu nhất đã lặng lẽ, ắt những người lưng chừng phải như ngọn cỏ
nép đầu xuôi theo chiều gió. Cuộc thi “phú con ngựa lá” đã chẳng minh
chứng điều đó rồi sao?
Hôm trước, thượng tướng Khát Chân dẫn tôi lên Đốn Sơn xem đàn thề.
Đàn này khác đàn thề ở đền Đồng Cổ, Thăng Long. Ở Đồng Cổ, đàn thề
giản dị, chỉ là chiếc đàn cao xây hình vuông, hai bên xây bậc lên xuống, để
vua và thái sư ngự trên đó. Còn trăm quan ở dưới đàn, khi đến lượt ăn thề
sẽ trèo lên, xong rồi đi xuống. Còn ở đỉnh núi Đún, đàn xây theo một quy
củ rất phức tạp. Có cổng tam quan dẫn vào đàn. Ở đây cổng chính giữa
dành cho các thần linh qua lại, đến vua cũng phải đi cổng bên. Đàn xây
bằng gạch có bốn tầng cao dần lên. Ba tầng dưới hình vuông, tầng thứ tư
hình tròn.
Tôi hỏi vị lão tướng:
- Dưới là phương đàn, trên là viên đàn...
Khát Chân cười:
- Ông rất tinh ý. Chính thái sư tự tay vẽ kiểu cho tôi làm, khi ông ra Hải
