gì đến vụ thảm sát ở Baku. Washington chấp nhận đó là xung đột sắc tộc
nội bộ.
GORBACHEV, PHE CẤP TIẾN VÀ PHE BẢO THỦ
Hơn 400 người cấp tiến trong Đảng đã tập hợp lại ngày 20-21/1/1990
với mục đích tạo dựng nền tảng dân chủ cho Đảng Cộng sản Liên Xô.
Nhiều người trong số này là đại biểu nhân dân của Nhóm Liên Khu vực. Họ
nghiêng về chủ trương xây dựng một chế độ đa đảng, sự cáo chung của chế
độ độc Đảng, của chế độ tập trung dân chủ và bỏ phiếu kín bầu các quan
chức chính quyền. Có nhiều người tin ở lại trong Đảng sẽ tốt hơn, như
Yeltsin, nhằm thay đổi tổ chức ngay từ bên trong. Song, những người khác,
như Gavriil Popov, lại muốn tách ra khỏi Đảng nếu bộ máy Đảng không
được xây dựng dân chủ hơn. Aleksandr Yakovlev không tham gia nhưng
người ta cho rằng ông có hướng ủng hộ nhóm này.
Cuộc chiến sôi sục ở hậu trường được đăng tải trên các trang báo của
tờ Le Monde. Phóng viên thường trú của báo này tại Moskva có trong tay
nhiều tài liệu về chủ trương, chính sách do các cố vấn của Gorbachev soạn
thảo, họ là những người ủng hộ nhóm dân chủ này. Họ tán thành cắt đứt
hoàn toàn quan hệ với phe bảo thủ trong Đảng, chính những người đó bây
giờ là bức rào cản lớn nhất đối với perestroika. Hơn thế nữa, họ còn đang
tạo dựng các liên minh với những phần tử Sô-vanh và các thành phần yêu
nước khác trong xã hội. Để thúc đẩy perestroika, Gorbachev buộc phải liên
minh với những người cấp tiến này chứ không phải đứng làm trung gian
giữa hai phái như trước nữa. Điều đó càng làm tăng sự nghi ngờ của phe
bảo thủ, điển hình là Ligachev, về việc Gorbachev từ bỏ đấu tranh giai cấp
và phản bội đất nước. Gorbachev thể hiện mình là một tài năng lớn khi
thoát khỏi tình huống nguy hiểm này và Bill Keller, phóng viên đáng kính
của tờ Thời báo New York, đã tóm lược kỹ năng của Gorbachev khi phiên
họp toàn thể Ban Chấp hành Trung ương Đảng ngày 5/2 khai mạc:
