Song, vấn đề vẫn để ngỏ, liệu ông có thật sự hiểu rằng có rất nhiều cách tiếp
cận thị trường khác nhau − và họ nên kế thừa cái gì. Đáng chú ý trong bài
diễn văn là cách sử dụng cụm từ “công khai” và “dân chủ hóa”. Gorbachev
có một trí nhớ cực kỳ tốt, ông có thể đọc thuộc lòng các dòng con số thống
kê. Ông cũng tỉ mỉ ghi lại các phản ứng trong giới báo chí và các quan chức
đối với bài diễn văn tháng 12/1984. Boldin cho biết Gorbachev có thể nhớ
như in danh sách người không ủng hộ chính sách của mình để đáp trả họ
sau này.
BẢO ĐẢM MỘT NỀN TẢNG CHÍNH TRỊ
Một tổng bí thư mới được bầu ra là để tiếp tục thực hiện các công việc
của Bộ Chính trị và bảo vệ địa vị của các quan chức cấp cao trong chính
quyền. Không giống tổng thống Mỹ hay thủ tướng Anh, tổng bí thư không
được quyền lập nội các của mình và đưa ra các ý tưởng. Toàn bộ cải cách
chủ yếu là các cải cách nội bộ hệ thống đều nhằm mục đích củng cố trật tự
trong Đảng. Nếu các ủy viên Bộ Chính trị nhận thấy nhà lãnh đạo mới này
có ý đồ làm suy yếu hệ thống, hoặc nói cách khác là đang đe dọa nền tảng
quyền lực của họ, lập tức người này có thể bị mất chức. Gorbachev không
thể ban hành các quyết định chính trị theo ý mình cho đến khi ông tạo dựng
được một nền tảng quyền lực chắc chắn, mà với nó ông có thể yên tâm vì
ông sẽ không thể bị thất sủng trong vòng một đêm. Ưu tiên số một của ông
là phải tập hợp được nhiều người ủng hộ và bằng mọi cách thuyên chuyển
những kẻ chống đối. Phải mất nhiều thời gian để một nhà lãnh đạo mới trở
nên mạnh mẽ và được kính phục. Stalin, Khrushchev và Brezhnev đều mất
ít nhất năm năm mới đứng vững ở vị trí này. Gorbachev mới giữ cương vị
này được một năm. Một trong những nhân vật chỉ trích ông nặng nề nhất,
Yeltsin, nhiều khi phải thừa nhận: “Ông ta quá khôn ngoan tới mức không
thể dự đoán nổi”.
Tại phiên họp toàn thể Ban Chấp hành Trung ương ngày 23/4/1985,
Gorbachev muốn tìm kiếm sự đồng tình của đa số ủy viên trong Bộ Chính