Ban Bí thư Ban Chấp hành Trung ương. Ông cũng nắm rõ bộ máy tổ chức
Đảng, sự thăng trầm của chủ nghĩa tư bản Bắc Mỹ và thế giới trí thức.
Yakovlev là một nhân vật có khá nhiều ảnh hưởng cho đến năm 1988 và có
thể được coi là cha đẻ của perestroika và chính sách công khai hóa. Mikhail
Sergeevich tất nhiên là người kiến tạo chính. Chernyaev, Shakhnazarov và
Frolov đều làm việc trong tạp chí World Marxist Review (Chủ nghĩa
Marxist thế giới) ở Praha và công việc này đã mở rộng tầm nhìn của họ.
Shakhnazarov là trợ lý thứ hai sau Yakovlev và cũng có ảnh hưởng trong
tiến trình cải cách chính trị trong năm 1988 và sau đó. Điểm yếu của các trợ
lý này, ngoại trừ Yakovlev, là không ai có kinh nghiệm công tác thực tế ở
một nước phương Tây nào. Đây chính là điều cực kỳ quan trọng khi xem
xét tiến trình cải cách chính trị ở Liên bang Xô viết. Quan trọng hơn là chỉ
có Yakovlev có kinh nghiệm thực tế về thành công của nền kinh tế tư bản
chủ nghĩa. Boldin là một nhà kinh tế có tài nhưng chỉ trong nền kinh tế chỉ
huy. Nhà kinh tế có ảnh hưởng nhất ở giai đoạn đầu của perestroika là Abel
Aganbegyan, người đã bộc lộ quan điểm của mình tại Viện Hàn lâm Khoa
học Novosibirsk, nhưng lại không có kinh nghiệm thực tế trong công
nghiệp. Nhà xã hội học Tatyana Zaslavskaya cung cấp nhiều tài liệu nói về
những sai lầm trong nền kinh tế do Đảng chỉ đạo.
CẢI CÁCH KINH TẾ VÀ XÃ HỘI
Ban lãnh đạo do Gorbachev đứng đầu hiểu rằng cải cách, hay cơ cấu
lại nền kinh tế và xã hội, sẽ là một tiến trình phức tạp, đan xen nhiều cuộc
cải cách. Hàng loạt những cải cách này sẽ còn tùy thuộc vào cân bằng lực
lượng trong Bộ Chính trị. Lúc đầu, ông chỉ dự định cải cách nhẹ nhàng hệ
thống nội bộ. Khi nào Gorbachev có được địa vị vững vàng trong Bộ Chính
trị, ông mới có thể tiến hành các cải cách triệt để. Nhận thức của Gorbachev
năm 1985
là cải cách bên trong hệ thống sẽ đạt được kết quả mong muốn.
Ông thể hiện tư tưởng đó trong bài phát biểu trước Bộ Chính trị ngày
11/3/1985, ngay sau khi trúng cử Tổng Bí thư: “Chúng ta không được thay
đổi chính sách. Vì chính sách của chúng ta là đúng hướng và phù hợp, sát
