được đưa lên hàng đầu; phát triển cơ sở khoa học và tiến hành lập kế hoạch
kinh tế là những biện pháp chủ yếu thực hiện chính sách của Đảng; cải
thiện hệ thống quan hệ phân phối.
Câu nói diễn giải dài, phức hợp này giải thích cơ chế kinh tế mà nhà
lãnh đạo này đang muốn áp dụng. Ông tin rằng khi được giải phóng khỏi sự
quản lý của các nhà kế hoạch tại Trung ương, các doanh nghiệp nhà nước sẽ
trở thành các nhân tố tác động thị trường. Cuộc thảo luận về sở hữu tập thể
bắt đầu năm 1986 nhưng nó chỉ được coi là vấn đề thứ yếu. Quá trình tìm
kiếm một cơ chế kinh tế bỏ qua hai vấn đề cơ bản: quyền sở hữu và giá cả.
Vấn đề sở hữu không được coi trọng đúng mức. Làm sao để cân bằng cung
và cầu nếu không có một cuộc cải cách giá tổng thể?
Gorbachev thất vọng khi các giải pháp triệt để của ông không được
ủng hộ. Điều đó thể hiện rõ trong báo cáo của ông tại Đại hội Đảng lần thứ
27, khi ông nói rằng nhiều người muốn cải thiện tình hình nhưng lại không
muốn thay đổi gì.
Một trong những lý do phản đối cải cách là mối quan
tâm lâu đời của người Nga về chủ nghĩa bình quân. Gorbachev đã phản ánh
hiện tượng này bằng một câu chuyện cười, bác bỏ cạnh tranh bên trong cá
nhân (hội chứng đố kỵ láng giềng). Một người nông dân đang cày trên một
thửa ruộng và tìm được một cái chai. Khi anh ta mở nắp chai, một vị thần
hiện lên và ban cho anh ta một điều ước.
“Con hãy nhìn con bò của Vasya đằng kia. Anh ta vắt sữa, làm ra bơ và
pho mát, sau đó bán các thứ đó ra chợ và kiếm được khá nhiều tiền. Con có
muốn ta cũng cho con một con bò như của Vasya không?” Vị thần hỏi,
người nông dân nhanh nhảu đáp: “Không đâu, con muốn ngài giết con bò
đó đi!”
Trong nhận thức của nhân dân, cải cách chỉ là việc các nhà chức trách
quan liêu nói ngoài miệng, nhưng trên thực tế họ lại kìm hãm nó. Câu
chuyện lan truyền ở Minsk vào cuối năm 1986 minh họa rất rõ đánh giá
này. Gorbachev, Reagan và Mitterrand gặp nhau và bắt đầu thảo luận vấn đề
