phát hiện của Six và Bertaurd gián tiếp khẳng định, phần lớn quân nhân của
Napoleon dưới cấp nguyên soái đều xuất thân từ những gia đình thuộc các
dòng dõi tư sản khác nhau. Thậm chí ở cấp đại đội, những người có nguồn
gốc tư sản chiếm một tỷ lệ khá lớn (khoảng 30%), thường là con trai của
chủ đất hoặc con trai của nông dân ở các trang trại.
Nghiên cứu từ các mô hình chỉ cung cấp cho độc giả những ví dụ chung
chung, không mang màu sắc cá nhân. Vì vậy chương này có thể kết thúc
với hai phản ứng trái ngược nhau đối với đế chế Napoleon. Thứ nhất là
trường hợp của Hầu tước De Lafayette anh hùng của cuộc chiến tranh với
Mỹ và là thành viên quan trọng của Cuộc cách mạng Pháp trong những năm
ông kiên quyết bảo vệ nguyên tắc tự do cá nhân trong một nền quân chủ lập
hiến. Khi thể chế này thất bại vào tháng 8/1792, ông đã bỏ trốn sang Bỉ. Tại
đây, trước khi được thả theo các điều khoản của Hiệp ước Campo Formio
năm 1797, ông đã bị bắt và ngồi tù 5 năm tại nhà tù của Áo ở Olmutz. Trở
lại Pháp năm 1800 ngay sau cuộc đảo chính của Napoleon, ông là một
người “theo Napoleon”. Chức tổng tài đầu tiên được chuẩn bị sẵn sàng để
đón chào ông. Tháng 5/1800, ông không còn tên trong danh sách những kẻ
bị trục xuất.
Tuy nhiên, trong thời kỳ đầu, quan hệ cá nhân của họ khá thân mật,
Lafayette vẫn thể hiện rất rõ thái độ phản đối đối với thể chế mới bằng cách
lịch sự từ chối quyết định bổ nhiệm làm đại sứ tại Mỹ, từ chối một ghế
trong Viện Nguyên lão hay trở thành thành viên của tổ chức Bắc đẩu bội
tinh. Tháng 3/1802, ông nộp đơn xin ra khỏi quân đội, nhưng mối rạn nứt
chỉ thật sự xảy ra vào cuối năm đó, khi ông công khai phản đối hình thức
chấp chính suốt đời của Napoleon. Những năm còn lại của chế độ tổng tài
và đế chế, hầu như ông sống tại tư gia − biệt thự De La Grange ở Seine-et-
Marne (bên bờ sông Seine), ông không hề tơ tưởng gì đến đời sống chính trị
nữa, trở thành một "castaway" - kẻ bị ruồng bỏ như ông tự mỉa mai mình.
Ông tái xuất rất ngắn ngủi với tư cách đại diện cho một nhóm người nổi lên
trong sự kiện 100 ngày nhằm kêu gọi Napoleon thoái vị sau thất bại ở
