13
KINH VĂN ________________________________________________________________________
_. Vị nếu quá ñắng (KHỔ), Tỳ-khí không thấm nhuần, Vị khí sẽ quá hậu
(1)
.
_. Vị nếu quá cay (TÂN), gân mạch rã rời, tinh thần sẽ bị hại
(2)
.
Vì thế phải cẩn thận ñiều hòa 5 vị, khiến cho xương cứng gân mềm, khí huyết lưu thông, tấu lý sẽ bền chặc
kín ñáo.
Như thế sẽ ñược vô bịnh và sống lâu
(3)
.
CHÚ GIẢI :________________________________________________________________________________
(1)_. ðường “LẠC” của Dương-Minh thuộc Tâm, cái khí của “tử-mẫu” cùng giao thông liên lạc với nhau. Năm vị vào Vị, vị ñắng
dẫn lên Tâm trước. Vậy nếu quá ñắng thời mẫu-khí thịnh (Tâm) và Vị sẽ cường. Vị cường thời cùng với Tỳ-âm không liên lạc
nữa. Do ñó Tỳ không chuyển du tân-dịch cho Vị, mất cái năng lực thấm nhuần, Vị-khí sẽ thành quá hậu (hậu : là tà khí hữu
dư – có thừa).
(2)_. Kim-khí (Phế) thiên thịnh thời Can sẽ bị thương, gân mạch do ñó mà rã rời (vì Can chủ gân) mà tinh thần cũng bị hại lây….
(3)_. Thận tàng tinh mà chủ về xương, Can tàng huyết mà chủ về gân. Phong phạm vào Dương khí (tức thứ khí bảo vệ ngoài bì
phu) thời cái “tà” ñó sẽ làm thương ñến gan, tinh cũng do ñó mà bị mất. Giờ biết cẩn thận ñiều hòa 5 vị, thời xương sẽ
cứng, mà gân cũng mềm ; tấu lý do ñó mà bền chặt kín ñáo (tà còn phạm sao ñược).
ðó chính là bởi Dương-khí sinh ra tự Âm-tinh mà thi hành cái nhiệm vụ, ñối với bên ngoài. Người ta nếu hiểu biết ñược
cái lẽ Âm-Dương và cái nhiệm vụ ñối với bên trong và bên ngoài của nó, mà ñừng làm quá nhọc mệt ñể hại ñến Dương, cẩn
thận ñiều hòa 5 vị ñể nuôi lấy Âm, thời Âm-Dương sẽ hòa bình ; còn ngại gì tật bịnh, còn lo gì không sống lâu.
---------- o0o -----------
