tôi ngồi dùng điểm tâm, đến tối đã lại thấy mấy ông tướng lên sân khấu rồi;
họ đánh phấn, bôi môi, bận quần áo Thổ Nhĩ Kỳ,khi ra trò thì đeo gươm gỗ,
hoặc đóng vai các chiến sĩ La-mã thời cổ vác kèn đồng thổi. Ngoài đội
nhạc binh ra, quân đội còn gồm một số rất đông sĩ quan giàu có, nhưng
theo chỗ tôi biết thì lính chỉ có một nhúm. Không kể đội lính phòng vệ, còn
có độ ba bốn người bận sắc phục khinh kỵ binh vẫn đứng canh gác trước
tòa lâu đài của quận công – nhưng tôi không thấy họ cưỡi ngựa bao giờ; vả
lại đang thời buổi thái bình thịnh trị, việc quái gì mà phải dùng đến kỵ binh
cơ chứ?… mà xét cho cùng
thì kỵ binh còn biết phóng ngựa đi đâu?
Ở đây ai ai cũng đi lại thăm viếng láng giềng của mình – ấy là tôi nói
những nhà quý tộc, vì dĩ nhiên không lẽ tôi lại quan tâm đến giới bình dân.
Phu nhân de Burst tiếp khách mỗi tuần một lần; de Schnurrbart phu nhân
cũng có buổi tiếp khách thường kỳ đã ấn định… Mỗi tuần hý viện mở cửa
hai lần, triều đình mở tiệc chiêu đãi một lần, tóm lại cuộc đời trôi đi trong
một chuỗi ngày toàn những trò du hý liên tiếp, rất đúng kiểu sinh hoạt bình
thường của Pumpernickel.
Dĩ nhiên không ai chối cãi được rằng tại đây không có những vụ xung
đột. Sinh hoạt chính trị ở Pumpernickel cũng khá sôi nổi, đảng phái tranh
chấp cũng gay go ra trò. Có nhóm của bà Strumpff; có đảng của bà
Lederlung: Một bên được sứ bộ của chúng ta nâng đỡ, còn bên kia thì được
vị đại biện sứ quán nước Pháp là de Macabau tiên sinh ủng hộ. Ngay từ khi
vị đại diện của nước ta tuyên bố nâng đỡ bà Strumpff (ai cũng phải công
nhận bà này hát hay hơn bà Lederlung nhiều, vì giọng bà cao hơn giọng của
kẻ thù những ba cung) thì hễ ngài đưa ra bất cứ một ý kiến gì là lập tức bị
nhà ngoại giao đại diện cho nước Pháp lên tiếng phản đối ngay.
Giới quý tộc trong thị trấn không người nào là không đứng về phe này
hoặc phe kia. Bà Lederlung là một người đàn bà mảnh dẻ xinh đẹp, có
giọng hát rất trong (quả có thế); còn bà Strumpff thì, nói của đáng tội, sắc
đẹp và tuổi trẻ không còn ở thời kỳ “trăng tròn gương, hoa phong nhị” nữa
rồi, mà vóc người lại đang phát phì ra.
