Một bữa tiệc bất ngờ
Hôm 16-6, có một cú điện thoại gọi đến nhà lúc tôi đang ngủ trưa. Con gái lớn của tôi là Nguyễn
Thị Thanh Hương nhận điện. Bên kia đầu dây là một vài em học sinh cũ của tôi gọi đến tìm tôi. Những
em học sinh này đã học với tôi cách đây 40 năm, nghĩa là vào năm 1956, khi tôi bắt đầu dạy ở trường
trung học tư thục Tân Thịnh, do ông Phan Ngô làm giám học. Năm ấy vì quá bận công việc nhà báo
nên tôi chỉ nhận làm giáo sư chính (bây giờ gọi là giáo sư hướng dẫn) môn Việt văn một lớp đệ thất và
môn Pháp văn một lớp 6
e
Moderne. Trong cuộc đời dạy học của tôi, nếu hỏi thời kỳ nào tôi có nhiều
kỷ niệm êm đẹp nhất thì có lẽ đó chính là thời kỳ tôi dạy ở Tân Thịnh.
Đám học sinh của tôi cả nữ lẫn nam đều thật dễ thương, mà dễ thương nhất có lẽ là những học sinh
thuộc chương trình Pháp-Việt của niên khóa này. Sau niên khóa này tôi còn dạy thêm cả năm, sáu năm
nữa ở Tân Thịnh và ở cả Đạt Đức (ông Phan Thuyết làm hiệu trưởng), Les Lauriers (ông Chơn lên làm
hiệu trưởng sau khi ông Phan Ngô đi làm hiệu trưởng trường Văn Hiến).
Đến năm 1963, tôi phải nghỉ dạy vừa vì lý do sức khỏe vừa vì công việc quá đa đoan cứ phải đi
công tác ở các tỉnh, lại thêm có chân ở nhiều đoàn thể, nhiều Hội phụ huynh học sinh... Khi tôi nghỉ
dạy thì học sinh ở các lớp đầu tiên này (1956) có em đã ra đời, có em còn tiếp tục học đại học. Thầy
trò ít có cơ hội gặp nhau. Thỉnh thoảng các em đến thăm tôi vào dịp Tết mà thôi. Rồi năm 1974 tôi
không còn ở cư xá Chu Mạnh Trinh, dọn về sống với Thanh Hương ở cư xá SICOVINA (sau đổi thành
Dệt Phong Phú). Tôi lại nghỉ viết và chỉ ở nhà lo việc gia đình, vì vậy một số học trò cũ của tôi dù
muốn gặp tôi cũng không biết tìm tôi ở đâu.
Rồi 30-4-1975 đến, sự phân tán càng nhiều, dâu bể bể dâu, vật đổi sao dời, phần ai nấy lo cho
cuộc sống trước một sự thay đổi quá lớn. Một số học trò cũ và độc giả cứ tưởng tôi đã bỏ nước ra đi,
cho đến những nhà văn nhà báo các bạn đồng nghiệp cũ cũng đều yên trí là tôi đã đi khỏi đất nước Việt
Nam rồi.
Nghề dạy học luôn được tôi xem là nghề tay mặt, còn viết văn chỉ là nghề tay trái mà thôi. Khi dạy
học, tôi luôn để hết tâm trí vào việc giảng dạy, với ước mong các em học sinh của mình ngày sau phải
là những người hữu ích cho đời, cho xã hội. Dù dạy cho các trường tư thục, tôi vẫn hết sức tận tình,
lúc nào cũng tự khuyên mình phải làm một nhà mô phạm như các bậc thầy của tôi ngày xưa. Vì vậy
ngoài bài vở ra, tôi còn dạy các em về cách đối xử ngoài đời. Việc này không khó lắm cho tôi vì tôi
dạy hai môn văn chương Việt Pháp, có đủ thì giờ để nói dông dài, Đông Tây Nam Bắc, thời xưa thời
