Nếu họ không chịu chấp nhận tự trị nhưng lại cùng lúc tìm
kiếm sự giúp đỡ của Indonesia nhằm chuẩn bị cho độc lập thì
lúc đó chúng tôi buộc phải nói “rất tiếc”. Ông ta không sẵn sàng
đóng vai trò “ông bác giàu có” của Đông Timor. Ông ta đã yêu
cầu đại sứ truyền đạt ý nghĩ này tới Thủ tướng Úc John Howard.
Do vậy trong bức thư Howard gửi ông ta hồi tháng giêng 1999
có đề cập tới những ý tưởng đó của ông ta về Đông Timor. Khi
ông ta nhận bức thư đó ông ta đã lập tức đánh dấu vào lề những
đoạn liên quan, đồng thời đưa ý tưởng đó ra trước nội các. Thế là
đã diễn ra một chuỗi các sự kiện đánh dấu một bước ngoặt trong
lịch sử Indonesia.
Trên chuyến máy bay từ Singapore đến Zurich vào đêm có
thông báo, tôi đã có xác nhận về cung cách ông ta ra quyết định
đối với Đông Timor khi tôi gặp Ginandjar Kartasasmita, vị Bộ
trưởng Indonesia tài ba phụ trách điều phối các vấn đề kinh tế.
Chúng tôi ngồi đối diện nhau qua lối đi ở giữa hai hàng ghế; cả
hai chúng tôi đều trên đường đi dự Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở
Davos và đã lao vào cuộc bàn luận kéo dài cả giờ đồng hồ về
những diễn biến chính trị và kinh tế ở Indonesia. Nhưng trong
tâm trí ông ấy thì Đông Timor là vấn đề hàng đầu. Ông ấy điểm
lại quá trình đi đến quyết định sau khi vấn đề được nêu lên lần
đầu tiên ở nội các vào chiều hôm đó, dựa trên cơ sở ý tưởng của
Habibie. Cuộc thảo luận kéo dài hai giờ đồng hồ và cuối cùng tất
cả các bộ trưởng, kể cả tướng Wiranto, Bộ trưởng Quốc phòng,
đều nhất trí với đề nghị của Tổng thống. Ông ta hỏi với giọng có
phần lo âu: liệu có xảy ra những hậu quả khác đối với Indonesia
không. Tôi trả lời một cách ngoại giao rằng tôi không thể nói
chắc nhưng đây là một sự thay đổi chính sách quan trọng nhất.
Các cố vấn của Habibie tin rằng việc trao quyền tự trị hay độc
lập cho Đông Timor sẽ giành được cho ông ta sự ủng hộ tài
