dòng máu hoàng tộc của ông bảo đảm cho sự ủng hộ của dân
chúng, rằng ông là người không thể thay thế được.
Tôi gặp Hun Sen ở Singapore tháng 12 năm đó. Ông là một
tính cách hoàn toàn khác, một kẻ sống sót cứng rắn của Khmer
Đỏ. Ông để lại ấn tượng về sức mạnh và sự nhẫn tâm. Ông nhận
thức rằng quyền lực, cái mà ông quyết tâm nắm giữ là đến từ
nòng súng. Khi Khmer Đỏ đang trên đà suy yếu và Ranariddh
không còn hợp tác với Khmer Đỏ để thách thức ông thì Hun Sen
đã gạt bỏ Ranariddh năm 1997 và nắm quyền điều khiển hoàn
toàn trong khi trên danh nghĩa vẫn là Thủ tướng Thứ hai.
Sihanouk trở lại ngôi vua sau cuộc bầu cử 1993 nhưng sức khỏe
yếu kém và sự vắng mặt thường xuyên để chữa bệnh ung thư ở
Bắc Kinh đã đẩy ông rời xa chiến trường quyền lực giờ đây hoàn
toàn do Hun Sen và quân đội của ông ta nắm giữ.
Campuchia như một chiếc bình sứ vỡ thành vô số mảnh.
Hàn gắn chúng lại là một công việc chậm chạp và đòi hỏi nhiều
sức lực. Và cũng như mọi đồ sứ được hàn gắn, nó không thể chịu
được nhiều áp lực. Pol Pot đã giết chết 90% trí thức và nhân sự
được đào tạo của Campuchia. Đất nước đang thiếu một sự quản
lý hành chính chặt chẽ. Dân chúng đã quen với tình trạng
không luật pháp trong một thời gian dài đến nỗi họ không còn
tôn trọng pháp luật. Chỉ có súng mới làm họ sợ.
Người dân Campuchia là những người thua cuộc. Đất nước bị
nghiền nát, tầng lớp trí thức phần lớn bị giết, nền kinh tế bị tàn
phá. Cuộc đảo chính của Hun Sen làm cho việc kết nạp
Campuchia vào Asean bị hoãn lại. Cuối cùng thì Campuchia
cũng được kết nạp vào tháng 4/1999 vì không một quốc gia nào
muốn tiêu tốn 2 tỷ đôla cho một hoạt động khác của Liên Hiệp
Quốc để tổ chức các cuộc bầu cử công bằng. Campuchia đã trải
qua 27 năm chiến tranh kể từ cuộc đảo chính của Lon Nol năm
