người đã đọc các bài diễn văn được chuẩn bị sẵn. Tôi chỉ phản
hồi lại những gì vừa được nghe và ghi chú. Tôi nói một cách
chân thành và diễn đạt những suy nghĩ của mình mà không cần
sử dụng uyển ngữ của một văn bản được chuẩn bị sẵn. Đây là
bài phát biểu đầu tiên của tôi tại hội nghị các Thủ tướng thuộc
Khối Thịnh vượng chung và tôi cảm nhận được sự tán thành
nồng nhiệt của các đồng sự xung quanh tôi.
Sau này trong hồi ký của Wilson có viết “mặc dù chỉ là sự lặp
lại, nhưng thật chẳng kiêng dè gì khi một nhà lãnh đạo châu
Phi, sau một người khác, cố chứng minh rằng ông ta quan tâm
đến châu Phi nhiều hơn các láng giềng của ông như thế nào. Từ
châu Á, Cyprus và Caribbe, thông điệp chỉ trích cũng tương tự
như thế. Sau đó, Lý Quang Diệu của Singapore đã phát biểu – chỉ
là một bài ứng khẩu không chuẩn bị trong khoảng 40 phút song
đã đạt được một mức độ tinh tế hiếm thấy trong bất kỳ cuộc hội
nghị nào của Khối Thịnh vượng chung mà tôi từng tham dự.”
Sự hiện diện của tôi tại Lagos đã củng cố mối quan hệ hữu
nghị giữa tôi với Harold Wilson. Tôi hữu ích đối với người dân
châu Phi và không vô ích đối với người Anh. Wilson chức mừng
tôi bên ngoài phòng hội nghị và nói rằng ông hy vọng tôi sẽ có
mặt ở các cuộc hội nghị khác của Khối Thịnh vượng chung. Ông
cần một người làm nền tương phản với những lãnh tụ khó tính
có những bài diễn văn cay cú và dài thườn thượt. Hai ngày sau,
hội nghị kết thúc sau khi đã bổ nhiệm hai hội đồng để xem xét
lại những tác động của sự trừng phạt và những nhu cầu đặc biệt
mà Zambia cần đến sự hỗ trợ của Khối Thịnh vượng chung.
Địa điểm kế tiếp mà chúng tôi đến là Accra, thủ đô của
Ghana. Có nhiều đội bảo vệ hơn dọc đường đến sân bay vì tình
hình căng thẳng ở Lagos đã tăng lên trong bốn ngày từ khi
chúng tôi đến.
