và công bình, không kỳ thị chủng tộc, bọn gây rối sẽ khó có thể
nào ra tay được.”
Ngày hôm sau, Chin Chye đã phát biểu với giới báo chí rằng
đã có sự nhất trí hoàn toàn giữa chính phủ trung ương và chính
phủ bang sau những hiểu lầm gần đây. Trong hy vọng hơn là tin
tưởng, ông phát biểu rằng các cuộc thảo luận đã giúp đánh tan
mọi nghi ngờ và lo âu về khả năng chung sức của hai bên để xây
dựng thành công một nước Malaysia. Các bất hòa về đảng phái
sẽ được đẩy xuống hàng thứ yếu; lợi ích của nước Malaysia phải
là hàng đầu. Tôi nói rằng cả hai bên đã cam kết tránh những vấn
đề tế nhị liên quan đến vị trí của các cộng đồng tại Malaysia, và
sẽ có những nỗ lực hết sức để động viên dân chúng chống lại âm
mưu xâm lược và lật đổ của Indonesia. Tôi đề nghị, và Tunku
cũng đồng tình, là sẽ có một cuộc hưu chiến hai năm giữa Liên
hiệp và PAP, để không làm xấu thêm tình hình, cả hai bên chúng
tôi sẽ không mở rộng các chi bộ đảng và các hoạt động của
mình. Tôi mong có những sự đình chỉ các vận động chính trị.
Vào lúc 5 giờ 30 sáng ngày 17/10, tôi tỉnh giấc tại Dinh
Singapore ở Kuala Lumpur để nghe đài BBC. Kết quả bầu cử đã
được công bố: đảng Lao động thắng phiếu. Tôi thở phào nhẹ
nhõm. Harold Wilson trở thành Thủ tướng. Vị trí của tôi đã khá
hơn. Tunku sẽ phải giao tiếp với một chính phủ Lao động Anh
chẳng mấy cảm tình với những lãnh tụ phong kiến đàn áp một
phe đối lập dân chủ phi bạo động.
Mọi việc có vẻ khá hẳn lên. Nhưng sự lạc quan của tôi cũng
sớm tàn. Cùng ngày hôm đó, tại bữa tiệc do Bang Hokkien chiêu
đãi, Tan Siew Sin phát biểu rằng Singapore không thể ly khai
khỏi Malaysia được vì hiến pháp không dự trù điều đó. Ông ta
tin rằng hòn đảo này sẽ tiến bộ và thịnh vượng, nhưng nó
không thể là “ốc đảo thịnh vượng lẻ loi giữa sa mạc nghèo đói”.
