Chú thích
Nguyên văn tiếng Pháp: Con người của tự nhiên và của chân lí
(BTV)
Có thể đây là tên một nha sĩ nổi tiếng thời đó, nhưng cũng có
thể đây là một thông danh (nom générique): phần lớn các nha sĩ hồi
đó là dân Do Thái. (Chú thích của ND).
Có một nhà phê bình nghiên cứu văn học chú thích như sau: Theo
sổ địa chỉ chung của thành phố Peterburg những năm 1860-1869 có
tất cả 8 nha sĩ có họ Wagenheim, các bảng quảng cáo mang họ này
treo khắp thành phố. (Yatrau)
Câu hay được nhắc đến trong cuộc tranh luận giữa hai phe thủ
cựu (Sleyophiles) và phe cấp tiến (Occidentalistes) hồi bấy giờ. (ND).
Nguyên văn tiếng Pháp: Kẻ vô lại. (ND).
Họa sĩ hiện thực và đạo đức nổi tiếng, đã vẽ nhiều chân dung,
đặc biệt là của Tolstoi. (ND).
Thơ của Nekrasov. (ND).
Sử gia người Anh (1822-1862), trù định viết cuốn Lịch sử văn
minh Anh quốc trong đó ông muốn dựng nên những quy luật phát
triển nhân loại. Buckle không hoàn thành tác phẩm, và chỉ viết xong
có hai bộ. (ND).
Chiến tranh giữa Phổ và Đan Mạch tranh giành hai quận
Schleswig và Holstein xảy ra trong lúc Dostoievsky viết tập Bút Kí
này. (ND)
Lãnh tụ dân Hunschinh phục La Mã.(ND).
Người cầm đầu quân nổi loạn Kozak hô hào nhân dân miền
Đông Nga nổi dậy chống Nga hoàng Alexis. Bị xử tử năm 1671.
(ND).