Chương XVIII
Dường như cùng một lúc, các đội tàu đều đến và buông neo trong
khoảng biển nông trước cửa trụ sở ủy ban xã. Đèn măng sông năm nghìn
oát đồng loạt bật lên và dãy tàu liên kết nhau như một kinh thành ánh sáng
chói chang, lộng lẫy và lung linh, trong sự phản chiếu của nước biển. Nhụ,
Ngạnh và mấy người nữa theo con lẵng ra tàu, bước lên sàn tàu, ghép bằng
những phiến lim, gỗ xẻ trên núi cao vào kỳ trăng khuyết. Đã thấy người
ngồi vòng trong vòng ngoài, ông Trương rót ra từng chén rượu rắn, bố
Ngạnh đang chuyển đến những đĩa sá sùng đã rang khô trên chảo có tráng
mỡ cá thiều. Một vạc cháo rất to, một nia khoai lang luộc, loại khoai lang
bột trắng, thơm như bánh phong, và nhiều khay cá hấp, toàn loại cá trắng
lớn như cá ngừ, cá tráp...
Bí thư đảo uỷ Trần Quốc Hải đang tuyên dương những đội tàu xuất sắc,
đưa sản lượng cá biển đã đánh bắt được lên đến một ngàn tấn trong một
thời gian ngắn. Chủ tịch xã lâm thời Phạm Đăng Thuận đang xin ý kiến bà
con ngư dân về kế hoạch xây dựng xã đảo, bao gồm việc tăng cường
phương tiện thông tin liên lạc và kỹ thuật đánh bắt hải sản, việc nuôi trai
ngọc và khai thác sá sùng, việc tiếp tục đưa dân ra đảo với các chính sách
khuyến khích về đất đai, nhà cửa, xây dựng trường học, về việc phòng thủ
đảo và chống tàu bè nước ngoài xâm phạm hải phận của ta...
Những ngư dân ngồi trên sàn tàu, trên sạp thuyền, ngổn ngang như
sóng, tóc cứng da nâu, cánh tay trần như chão bện, từ người họ hừng hực
toả ra cái hào khí của chủ quyền dân tộc, của sức sáng tạo và bản lĩnh chinh
phục biển khơi, vốn là nỗi khát khao bao đời của những người dân chài.
Ông Trương đề nghị phải bảo tồn các câu hò sông nước, bằng cách dạy cho
trẻ con ngay từ bây giờ...
Ngạnh ngồi bên cạnh Nhụ. Nhìn ngược sáng, mấy sợi lông tơ trên má
nó óng ánh lên như cước. Trong đêm nay, nó hiền lành và có phần mềm
yếu, nhất là khi nghe ông Trương cất lên thăm thẳm một câu hò:
- Hờ... ơ... ơ... ơ...
Ông Trương bảo, mỗi khi hò lên như thế, giọng hò chỉ hay khi tay cầm
mái chèo, con chèo phải mượn vào thế nước mà đưa đẩy, mắt phải thu hết
một vùng sông nước mênh mông và trong lòng phải nghĩ toàn những điều
tốt đẹp.
Và ông hò như những năm còn lái đò ngang trên sông Bạch Đằng, một
mình ông hò hết một đêm hội, một tuần trăng. Những câu hò gợi lên những
vùng cửa sông rất nhiều gió. Bãi cát lênh lang nước. Những cây sú vẹt vật
