Có lẽ ngay từ buổi đầu của lịch sử , khi những chiếc thuyền độc mộc
lững lờ trôi trên dòng sông cổ xưa, những câu hò mênh mang sông nước
cũng đã ra đời, làm sản sinh những điệu mái nhì, mái đẩy da diết của Huế
sau này. Âm điệu đặc trưng đó cũng thấm đượm trong những làn điệu lý
Huế, ca Huế, âm nhạc truyền thống cung đình Huế và còn lan mãi đến tận
những bài nhạc Huế bây giờ.
Bằng một giai điệu mượt mà, trầm bổng, chậm rãi và khoan thai, điệu
hò mái nhì xứ Huế bao giờ cũng ngân nga vang vọng, để rồi chùng xuống,
lắng dần với những lời tự tình man mác, trải nỗi buồn dài theo sông nước:
Núi Ngự Bình mơ màng trăng gió
Niềm tâm sự ai thấu rõ cho mình
Đoái nhìn sông Hương nước chảy thanh thanh
Sông bao nhiêu nước, dạ em thương mình bấy nhiêu
Biến thể của hò mái nhì, hò mái đẩy không ngân nga sâu lắng mà khỏe
khoắn hơn, nhanh hơn. Câu hò như muốn góp sức giúp thuyền chở nặng
