Trúc Chi
Huyền Thoại Biển
Đôi két đảo màu lam
Cứ vào độ Tết, thuyền làng biển Cọp Râu Trắng ra khơi là làng nghề vui
như hội. Trên cây cột buồm thuyền nào cũng có một chiếc cung uốn bằng
mây. Vào khoảng đứng bóng, nhìn xuyên qua bầu trời thấy nhiều vệt sáng
từ dãy đảo nhấp nhô trên mặt biển giăng qua giăng lại như cung cầu vồng.
Phút chốc từ trong vệt sáng tách ra những dấu chấm sóng đôi từng cặp. Rồi
từ chiếc cung mây trên cột buồm xuất hiện hai con két màu lam, mỏ đỏ
đứng giao cánh, mắt chớp chớp. Người làng tôi gọi đó là két đảo. Tết đến
két đảo bay đan dệt trên mặt biển, rồi đậu trên cây cột buồm để cho điềm
lành đến với mọi người.
Năm ấy, tôi lên tám tuổi, nghe bà cụ Roong người gốc Chiêm tu trong chùa
Cát kể chuyện về két đảo.
Ngày xưa chỉ có két núi sống theo bầy ở tận núi cao. Xưa lắm, có nàng
công chúa con vua Chiêm nuôi một bầy két núi. Két núi hót líu lo bên cạnh
công chúa.
Vào một năm, bất ngờ giặc Chân lạp tiến công giết chết vua Chiêm và phò
mã, rồi bắt ép công chúa lấy một tên tướng giặc. Công chúa đau đớn giả
câm khóc bên mộ chồng. Bầy két luôn ở bên công chúa cất những tiếng hót
buồn thê thảm. Biết không thể nào dụ dỗ, mua chuộc được công chúa, tên
tướng giặc bắt hết bầy két cắt cánh thả vào lửa.
May sao có một đôi két trốn trong túi áo công chúa. Biết mình không thể
sống, công chúa mở túi, đôi két cất cánh bay bổng hướng ra biển để sinh
sôi nảy nở thành họ két đảo tận ngoài khơi.
Từ đó, cứ độ tết, két đảo bay vào chùa cát quây quần bên bà cụ Roong.
Thường mỗi năm một hai đôi két đảo để cho bà cụ Roong bắt đem bán lấy
tiền. Bà cụ Roong biết những đôi két này không thể chết, không thể xa bà,
nên bà vẫn cứ đan lồng nhốt két, bán cho người trên đồng.
Năm đó, chú Sáu trên đồng về thăm ba má tôi, rồi rủ tôi đi xem chợ Tết.
Gặp bà cụ Roong, chú Sáu hỏi mua một con két để treo chơi Tết. Bà cụ
Roong để ngửa bàn tay vào lồng. Một con két bước lên bàn tay bà cụ, trông
