Trúc Chi
Huyền Thoại Biển
Con chim nói tiếng người
Làng biển tôi cứ vào đầu mùa thu trên bầu trời thường có một đàn chim bay
hình chữ V. Chúng nó bay nghe thành tiếng như kim loại va chạm.
Hồi ấy, tiếng kêu chưa biết là loài chim gì. Sau này ba tôi mới nói đó là loài
nhồng ở từ đỉnh núi cao Trường Sơn. Gần đây loài chim nhồng chuyển chỗ
ở xuống làm tổ dưới làng biển.
Cách quê nội tôi chừng một khúc đường có một cây da chết đã từ bao nhiêu
đời nay cành cứ chĩa thẳng lên trời, gốc nổi lên cộm cả đất. trong bộng cây
da chết là tổ của những con nhồng con.
Hôm đó ba đi ăn giỗ ở nhà nội về có mang theo một con nhồng trong chiếc
lồng đan bằng tre cật. Năm tháng sau con nhồng lớn lên như thổi. Khi chiếc
mỏ màu hồng nghệ chuyển sang màu đỏ lửa ba tôi tập nó nói tiếng người.
Trưa nào ba tôi cũng đưa vào lồng một trái ớt to bằng ngón tay, con nhồng
lấy mỏ rỉa nghe nó rít rít cay tận lưỡi. Ba tôi đốt nắm nhanh, mở lồng nắm
gọn con nhồng trong tay tay kia nhẹ mũi kéo vào mồm nhống cắt thật
nhanh chót lưỡi. Khi chót lỡi vừa ráo máu, ba tôi nói:
- Chào ba đi nhồng:
Con nhồng lập tức phát ra tiếng nói:
- Chào ba đi nhồng.
Nhồng nói được thì cái gì nó cũng hiểu. Từ đó nhồng trở thành một nhân
vật của nhà tôi.
Vào một đêm năm 1963, phía sau nhà tôi các cô chú đang họp chi bộ. Anh
Năm tôi được giao nhiệm vụ ngồi trước cửa ngõ canh gác.
Đến khuya, anh Năm lại ngủ quên. Lính thámbáo phục từ bờ rào sắp sửa đo
vào nhà. Bỗng con nhồng "tặc, tặc" mấy tiếng rồi nói:
- Có lính vào nhà đấy. Có lính vào nhà đấy.
Biết có động, các cô chú rút gọn theo đường bí mật. Cũng từ ngày đó cả
nhà tôi càng thương quí con nhồng.
Một buổi sáng trước khi có việc phải đi xa, ba tôi tranh thủ lấy kéo tỉa vài
