Về phía tây bắc giặc từ Vân Nam do tướng A-rúc chỉ huy cùng các
tướng A-tai và Mang-kha-đai đưa quân theo sông Quy Hóa mà vào nước ta.
Ngoài biển đông, giặc xuất phát từ Khâm Châu nhằm mũi Ngọc Sơn
trực chỉ, chiến thuyền rợp biển, buồm căng rợp trời dưới sự chỉ huy của Ô-
mã-nhi bạt-đô
[40]
, tham tri chính sự Phàn Tiếp, dẫn quân đi hừng hực khí
thế.
Hơn bốn trăm chiến thuyền do Ô-mã-nhi, Phàn Tiếp thống lĩnh mở
đường đi trước. Các thuyền lương do Trương Văn Hổ, Phí Củng Thìn, Từ
Khánh chỉ huy tiếp theo đoàn thuyền chiến. Đoàn thuyền tải lương do
Trương Văn Hổ dẫn đầu, Phí Củng Thìn, Từ Khánh đoạn hậu. Tiếp sau
đoàn thuyền tải lương là hơn hai trăm chiến thuyền do các tướng Trương
Ngọc, Lưu Khuê hộ tống.
Cứ xem cách hành binh thế này đủ biết Ô-mã-nhi là một tướng tài lão
luyện, chẳng trách Hốt-tất-liệt phong cho y mỹ danh là dũng sĩ. Giặc bảo vệ
quân lương như vậy đến một cánh chim sẻ cũng khó lọt vào được nói chi
đến việc cướp lương của chúng.
Lại nói Nhân Huệ vương Trần Khánh Dư từ bữa đi hội bàn kế phá
giặc ở Thăng Long về, ông nhớ mãi lời nhắc nhở của Quốc công tiết chế:
“Phó tướng Nhân Huệ vương trách phận của ông là phải bao quát toàn bộ
miền biển và bằng mọi cách phải đánh đắm hoặc đốt hết đoàn thuyền tải
lương của giặc…”.
Điều Hưng Đạo nhắc nhở không phải ta không biết. Nếu triệt được
lương của giặc thì đạo quân của Thoát-hoan dù lớn đến đâu, hùng mạnh đến
đâu cũng trở nên vô dụng. Ta chỉ có bốn vạn quân, Quốc công cho thêm
một vạn để trấn cả một vùng biển trải dài tới non ngàn dặm, nay phải chống
trả một đạo quân trên mười hai vạn. Ta phải phân tán để đối phó, còn giặc
thì tập trung vào một điểm nên sức mạnh của chúng được phát tác đến tối
đa. Nhưng phải lấy đoản chế trường, lấy ít đánh nhiều, lấy yếu đánh mạnh
mà vẫn giành phần thủ thắng như Hưng Đạo thường căn dặn. Đấy là
phương sách, song biến được phương sách ấy thành thuật đánh, thành chiến
thắng như ta mong muốn thực là việc muôn khó. Nhưng nếu ta không làm
